De maximale groeiruimte van 1,5 procent in 2014 wordt door sommige ziekenhuizen ten onrechte beleefd als een ‘recht op groei’. Dat heeft André Rouvoet, voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) woensdag gezegd op het Rode Hoed-symposium ‘De medisch specialist 2014’ in Amsterdam.
“Voor zorgverzekeraars is de afspraak uit het zorgakkoord de bovengrens voor de gehele sector. Bij een dalende zorgvraag – zoals de ziekenhuizen nu zelf signaleren – is het de maatschappelijke verantwoordelijkheid van zorgverzekeraars om minder zorg in te kopen.” Rouvoet reageert hiermee op de grote weerstand bij individuele ziekenhuizen en ggz-instellingen die bij de onderhandelingen ontstaat. De instellingen vinden dat zorgverzekeraars te scherp inkopen en de afspraken uit het hoofdlijnenakkoord negeren. Afgelopen zomer hebben ziekenhuizen, ggz-instellingen en zorgverzekeraars met minister Schippers van VWS afgesproken dat de zorg volgend jaar maximaal 1,5 procent mag groeien.
Zorgplicht
“Iedereen die in de zorg werkt, kan begrijpen dat de lagere groei nodig is om de gezondheidszorg voor alle Nederlanders in de toekomst toegankelijk en betaalbaar te houden”, zegt Rouvoet. “Maar als men merkt dat de gemaakte afspraken uit de zorgakkoorden slecht uitpakken voor de eigen praktijk of instelling dan ontstaat er weerstand. Dat is een begrijpelijke reactie, maar zorgverzekeraars hebben een zorgplicht en hun eerste belang is dat hun verzekerden toegang hebben tot verzekerde zorg van goede kwaliteit.”
Het voordeel komt toe aan de verzekerden, zegt Rouvoet. “Zorgverzekeraars kopen bovendien, zoals afgesproken in de akkoorden, veel meer zorg selectief in, waarbij ze kwaliteit en doelmatigheid voorop zetten.” Rouvoet zei op het congres dat hij heel goed snapt dat een individueel ziekenhuis daar moeite mee heeft. “Maar het ligt besloten in het zorgstelsel en in de afspraken die op landelijk niveau de minister zijn gemaakt. Het is de manier waarop we de gezondheidszorg kunnen vernieuwen en verbeteren.”
Kritiek ziekenhuizen
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen hoort “zorgwekkend veel geluiden over onredelijke voorstellen”, zegt NVZ-directeur Margot van der Starre tegen Medisch Contact. Bovendien worden de onderhandelingen volgens haar onder grote tijdsdruk gevoerd, omdat de contracten vóór november rond moeten zijn. “Dat kan wel, maar het gevaar bestaat dat je tekent voor het faillissement van je instelling.” In plaats van de groeiruimte voor ziekenhuizen van 1,5 procent over 2014 sturen zorgverzekeraars nu aan op een omzetdaling. “De zorgverzekeraars zijn aan het doorslaan”, zegt Hugo Keuzenkamp, bestuurder van het Westfriesgasthuis in Hoorn en hoogleraar. “Als je nu zou vragen of we de oorlog aan de verzekeraars moeten verklaren, zul je van velen een volmondig “ja” horen.”
Zorgakkoord ggz onuitvoerbaar
In de sector ggz is de situatie nog ingewikkelder. Rouvoet: “Daar is op de valreep een forse tariefsverhoging door de NZa doorgevoerd. Volstrekt onverantwoord, want alles wat er in de prijzen bijkomt, gaat ten koste van het zorgvolume. In de verslavingszorg lopen de tariefstijgingen zelfs op tot 30-40 procent. Daarmee wordt het zorgakkoord voor de ggz feitelijk onuitvoerbaar, zeker omdat de wetswijziging die het mogelijk moet maken om lagere vergoedingen bij niet-gecontracteerde zorg vast te stellen, nog niet is doorgevoerd. ZN heeft de minister opgeroepen de tariefsverhoging van gemiddeld 6,3 procent in ieder geval niet in 2014 door te voeren”.