De eeuwige strijd tegen big tobacco. Ik moet bekennen: de moed zinkt me weleens in de schoenen. Die miljoenenverslindende bedrijven. Die machtige tabakslobbyisten. Die duizenden doden. En een regering die weigert de juiste maatregelen te nemen. Diepe zucht. Komt er nooit verandering in?
Ja, gelukkig wel. Achter de donkere tabakswolken schijnt de zon en die breekt eindelijk door. Dit zijn goede tijden voor de voorstanders van preventie. Eindelijk lijkt men naar ons te luisteren. Want wat is er gebeurd?
Ten eerste is duidelijk geworden dat men Skipr leest op het Catshuis. Weet u het nog? VVD, CDA en PVV sloten zich wekenlang op in het Catshuis om te onderhandelen over een nieuw begrotingsakkoord. In dezelfde periode riep ik op deze plek op tot een accijnsverhoging op tabak. Vervolgens hebben de Catshuisonderhandelaars prompt hetzelfde besloten. De Catshuisonderhandelingen zijn mislukt. Maar blijkbaar was er wel een akkoord over de verhoging van de tabaksaccijns. En dat is goed nieuws.
Goede richting
Ondertussen is de politieke karavaan verder getrokken. En de karavaan trekt in de goede richting. Na het mislukken van de Catshuisonderhandelingen kwam het Lenteakkoord. Ook de maatregelen uit het Lenteakkoord zijn gunstig uit het oogpunt van tabaksontmoediging. De verhoging van de tabaksaccijns is overgenomen uit het Catshuisakkoord. En dat is niet alles, men is nog een stap verder gegaan. Medicatie voor hulp bij stoppen met roken wordt per 1 januari 2013 weer opgenomen in het basispakket. Verstandige mensen roepen hier al tijden om. Dit is grote winst.
Casinospel
Maar er is iets bijzonders aan de hand met deze laatst genoemde maatregel. Het is een van de meest interessante experimenten die de afgelopen jaren is ontwikkeld binnen de Nederlandse overheid. Vóór 2011 was er geen vergoeding, toen kwam in 2011 voor de duur van één jaar wel vergoeding, vervolgens werd in 2012 de vergoeding weer uit het pakket gehaald en nu is dus besloten de vergoeding weer onderdeel uit te laten maken van het basispakket. Dit is een absoluut unicum in de wereld en het lijkt een onderdeel van een casinospel te zijn. Gelukkig is er nu een einde gekomen aan de verwarring en is het spel hopelijk uitgespeeld, ook omdat er een direct effect blijkt te zijn op het aantal stoppogingen en het aantal rokers.
Rapport
Verder is onlangs op verzoek van de ministeries van Volksgezondheid en Financiën het rapport Naar beter betaalbare zorg uitgekomen. Hierin wordt opgeroepen om prikkels in te voeren voor preventie. Hogere accijnzen op sigaretten zijn een goede stimulans voor gezond gedrag, aldus de opstellers van het rapport. Als deze adviezen worden overgenomen, hebben we weer een slag gewonnen in de strijd tegen de tabaksindustrie.
Rechtvaardigheid
Kortom, dit zijn allemaal positieve ontwikkelingen. De strijd is lang, maar ze beweegt in de richting van de rechtvaardigheid. Daarom zeg ik tegen al die mensen die waarschuwen voor de gevaren van roken: geef de moed niet op, er wordt naar u geluisterd!
Onno van Schayck, voorzitter Partnership Stop met Roken