Het is even schrikken als de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) langskomt, zeker gelet op het beleid van IGZ om actief openbaar te maken. Een goede voorbereiding is daarom van belang.
De IGZ kan proactief toezicht houden (risicotoezicht) op basis van indicatoren en/of andere informatie en reactief naar aanleiding van een melding (incidententoezicht). Een onaangekondigd praktijkbezoek kan onderdeel zijn van beide procedures.
Hieronder volgen zes aandachtspunten die onnodige problemen kunnen voorkomen.
1. Protocol
Maak een protocol dat de stappen beschrijft bij een inspectiebezoek. Wijs intern één of meerdere specifieke personen aan die altijd aanwezig zijn of kunnen zijn. Deze personen kunnen dan de inspecteurs ontvangen en bij het bezoek begeleiden en zo nodig externe deskundige inschakelen. Het is raadzaam ook de naam en contactgegevens deze externe deskundige in dit protocol op te nemen.
2. Toegang verschaffen
Moet u de IGZ binnen laten? Inspecteurs hebben in beginsel het recht ruimten te betreden en kunnen dit ook afdwingen. Indien zij uitsluitend met een strafrechtelijke intentie komen kan dit anders liggen. U kunt overigens wel invloed uitoefenen op het proces door het stellen van vragen omtrent de grondslag van de bevoegdheid en door alternatieven aan te dragen.
3. Aparte ruimte
Wijs de inspecteurs een aparte ruimte toe, bij voorkeur eentje waarin geen documenten of andere zaken liggen die daardoor onbedoeld onderdeel van het onderzoek kunnen worden. IGZ zal de reden van het bezoek toelichten. Zo niet: vraagt u daar dan naar.
4. Cautie
De IGZ kan u, zowel aan het begin als gedurende het onderzoek, cautie geven. De Inspectie wijst er dan op dat sprake is van een criminal charge als bedoeld in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. De IGZ doet dit bij verdenking van overtreding van de wet op het moment dat zij een bestuurlijke boete kan opleggen of over kan gaan tot strafvervolging. U bent dan niet tot antwoorden verplicht. Als u de indruk krijgt dat het gaat om een onderzoek naar strafrechtelijke gedragingen, vraag dan naar de hoedanigheid van het onderzoek, ook als de cautie niet is gegeven. Bij twijfel kunt u besluiten niet mee te werken. De Inspectie kan dan weliswaar met de sterke arm of bestuursdwang terugkomen, maar dan werkt u niet mee aan uw eigen veroordeling en kunt u desgewenst rechtsmaatregelen aanwenden.
5. Medewerking
Behoudens na een gegeven cautie bent u verplicht mee te werken, ook tot onder andere het afgeven van gegevens en bescheiden. Doet u dat pas wanneer de IGZ dat vordert! Verstrek niet ongevraagd meer of andere inlichtingen of documenten. De Inspectie mag alle verstrekte informatie gebruiken en kan zelfs gegevens die tijdens het toezichtbezoek zijn verkregen in een eventueel opvolgende strafrechtelijke procedure gebruiken. Ook zonder cautie is een boete mogelijk. Is tijdens het bezoek al sprake van een verdenking en had de cautie gegeven moeten worden, dan kan dat betekenen dat geen boete kan worden opgelegd.
6. Verslaglegging
Van het bezoek maakt de IGZ een verslag. Lees dit kritisch door en controleer de mogelijke consequenties van de constateringen. Teken het verslag niet direct na of tijdens een onderzoek. Normaliter ontvangt u een conceptversie van het rapport waarop u binnen een korte termijn kunt reageren. Het is verstandig dat u dat doet en ook een deskundige laat meelezen. Want het verschil tussen de vaststelling dat iets “er niet was” of “niet getoond kon worden” kan later van groot belang zijn. Het definitieve rapport wordt doorgaans door de IGZ actief openbaar gemaakt. Deze openbaarmaking kan worden aangevochten, maar dat moet veelal binnen twee weken.
Mocht de IGZ ondanks alles toch besluiten een maatregel op te leggen, dan is dat nog niet definitief. Opgelegde maatregelen kunnen aan de rechter voorgelegd worden.
Partner bij avdocatenkantoor Eldermans|Geerts