Met enige verbazing volg ik de ontwikkelingen rondom het zorgdomein. De sector staat in vuur en vlam. Dagelijks worden in de media nieuwe ontwikkelingen gemeld, doemscenario’s die op ons afkomen of mensen die in de kou komen te staan.
In 2006 heeft de overheid marktwerking in de zorg ingevoerd ter vervanging van het ziekenfonds. In het vervolg hierop worden per 1 januari een viertal stelselwijzigingen doorgevoerd. Dit alles leidt tot macrodiscussies in de politiek over de consequenties en als klap op de vuurpijl worden er nu al proactief discussies gevoerd over het zorgstelsel. Zo wil de SP graag terug naar het ziekenfonds.
Ruimte
Zorgaanbieders zijn op dit moment onder te verdelen in twee categorieën. Enerzijds het ondernemende soort dat snapt dat er in roerige tijden ruimte is voor ondernemerschap. De zorgaanbieder die proactief nieuwe concepten ontwikkelt om in te kunnen spelen op veranderende marktomstandigheden.
Groter onheil
Anderzijds hebben we de categorie zorgaanbieders die onder invloed van de dreigende ‘bezuinigingen’ proactief aan het reorganiseren slaat om het onheil voor te blijven en daarmee groter onheil afroept over zichzelf en de sector. Ergens klopt hier iets niet. Ik schrijf het woord bezuinigingen tussen aanhalingstekens, omdat het kabinet niet bezuinigt maar de groei probeert te beteugelen.
Daar waar ICT een brug zou moeten slaan tussen de toenemende zorgvraag en stagnerende budgetten, hebben we de administratieve kant van de zorgverlening zo complex gemaakt dat ICT-leveranciers de hele dag druk zijn om de stelselwijzigingen in de software geïmplementeerd te krijgen. Om over een focus op het ‘efficiënter maken van de zorg’ maar te zwijgen.
Verwarring
De zorgconsument verkeert inmiddels in opperste staat van verwarring. Krijg ik straks mijn zorg nog wel geleverd en zo ja door wie? Door wie wordt dat betaald? Een toenemende zorgvraag, is daar eigenlijk überhaupt wel sprake van? Of zou het zo kunnen zijn dat het complexe woud van regels maakt dat zorgaanbieders leveranciers zijn geworden van standaard producten waar de zorgconsument niet om heeft gevraagd, laat staan dat hij/zij er op zit te wachten?
Zinloos
In alle discussies die momenteel worden gevoerd, mis ik stelselmatig de wellicht na de zorgconsument belangrijkste stakeholder: de zorgprofessional. Deze weet immers wat de zorg intrinsiek inhoudt en hoe die het best te organiseren. Hoe is er een efficiënt stelsel te bouwen als de zorgprofessional er niet bij wordt betrokken? Sterker nog: iedere fundamentele discussie is dan zinloos. Of niet relevant zelfs. Dus laten we de discussie voeren daar waar deze thuis hoort. Geef de zorg terug aan de zorg.
Edwin Oude Middendorp
Directeur Ecare Services, dat software ontwikkelt en levert ter ondersteuning van zorgprofessionals in zelfstandige teams.