In de overvloed van oude en nieuwe media krijgt het gevecht om de aandacht steeds bedenkelijker trekken. Het patroon is zo langzamerhand voorspelbaar. Stel: je doet onderzoek naar de resultaten van beleid of maatregelen in een bepaalde sector. Daar komt uit dat een aantal zaken goed zijn gegaan en een aantal zaken niet. Maar ja, dat is een beetje saaie conclusie.
Veralgemeniseren
Hoe krijg je nu meer aandacht voor de resultaten van dat onderzoek? Door de zaken die mis zijn gegaan te veralgemeniseren. Stel dat deze missers zich bij alle instellingen hebben voorgedaan, dan is er 20 miljard in rook opgegaan. Succes verzekerd: die 20 miljard komt wel als kop in de krant. Kamervragen, nieuwe media-aandacht, er worden projectteams gevormd op de redacties van televisienetwerken en kranten en in no time heb je elke dag een nieuw feit.
Pensioensector
Ik ken bijna geen sector die niet met dit fenomeen wordt geconfronteerd. En elke keer lijkt het dat de “gewone feiten” te saai zijn om in de aandacht te komen. De laatste maanden wordt de pensioensector regelmatig op de korrel genomen. En ook hier zijn de gewone feiten te saai om aandacht te krijgen.
Dekkingsgraad
Een paar van die feiten op een rij. Als een van de weinige landen ter wereld heeft Nederland een vermogen gevormd voor de oude dag van ruim 800 miljard euro, met een dekkingsgraad ( kun je de toekomstige verplichtingen betalen?) die schommelt rond de 100 procent. De dekkingsgraad van veel andere landen is gewoon nul procent, doordat er alleen een niet kapitaalgedekt staatspensioen is.
Zonder staatssteun
We hebben zo’n beetje de grootste financiële crisis sinds de jaren ’30 gehad en door de opgebouwde buffers van de pensioensector is die crisis zonder staatssteun doorstaan. Iemand die op zijn of haar 24e bijvoorbeeld in de zorgsector gaat werken, heeft op zijn of haar 66 ongeveer een miljoen euro aan vermogen nodig voor een geïndexeerd pensioen in de jaren daarna. Gedurende het werkzame hele werkzame leven betaalt die zorgverlener ongeveer 350 duizend euro aan premies. De rest moet dus verdiend worden door verantwoord beleggen.
Collectief delen
In plaats van een collectief pensioen kun je een individuele verzekering afsluiten. De kosten daarvan zijn veel hoger en het pensioenresultaat is te “verzekeren”, maar is dan veel lager. En het blijft een waarheid als een koe dat je risico’s beter collectief kan delen dan ze in je eentje te nemen. Pensioen is uitgesteld loon. Niet zo gek dat sociale partners het bestuur van een pensioenfonds vormen. Misschien wel beter dan financiële experts uit de Londense City…. Maar ja, zulke feiten zijn nu eenmaal veel te saai.