Het sturen van een zorgorganisatie, binnen een continu veranderend landschap, is een ingewikkelde puzzel. De verantwoording naar de zorgconsument, verzekeraars, koepelorganen en overheden vragen steeds meer in de zin van transparantie, inzicht en openheid. Een dergelijke situatie vraagt om een aanpak die aansluit bij de behoeftes in de markt. Oftewel: een toenemende behoefte aan het gebruik van soft controls.
Het is net als met onze eigen aangifte voor de Belastingdienst. Je doet het elk jaar, maar ieder jaar opnieuw valt het tegen. Waar is mijn DigiD toch weer gebleven, hoe zit het met de hypotheekrente aftrek en wat kan ik terugkrijgen van de kosten van kinderopvang? Ieder jaar opnieuw is het een hele uitdaging om uit de kluis, je archiefkast en in je mail de juiste informatie weer terug te vinden. Het zou al een hoop schelen als je al deze informatie centraal bij elkaar kunt bewaren zodat je op de laatste avond in ieder geval al alle relevante informatie samen hebt. En niet ieder jaar opnieuw het wiel hoeft uit te vinden voor zo’n jaarlijkse klus.
Betrouwbare informatie
Een dergelijk proces, alleen dan alleen nog maar vele malen groter, speelt zich jaarlijks ook af in het ziekenhuis. Ieder ziekenhuis heeft enorme hoeveelheden informatie ter beschikking en het is een enorme uitdaging om die informatie op een manier te gebruiken waarmee de sturing effectief wordt. Veel instellingen blijken nogal eens te verdwalen in de informatie vraag/behoefte en de wijze waarop deze informatie te leveren. Veranderingen in de zorg en een wijzigend applicatie landschap (welk ziekenhuis is niet bezig met een EPD selectie, samenwerking of fusie traject) zorgen ervoor dat het ook een zeer complex en een gedegen klus is om accuraat en betrouwbare informatie te ontsluiten en te leveren.
Tijdens het AMC seminar ‘Optimalisatie Planning en Control in de zorg’ van 20 maart 2013 lieten de verschillende panelleden zich uit over de volgende stelling: ‘soft controls (verbinding en vertrouwen) zijn belangrijker dan hard controls (kaders en indicatoren).’
Het was duidelijk dat het meer in balans brengen van het sturen op harde en zachte componenten een steeds grotere rol speelt en zal spelen in de wijze waarop zorgaanbieders hun organisatie sturen en dienen te sturen. Daarnaast blijkt dat de hard controls niet altijd onder controle zijn. Zo is bijvoorbeeld het begrotings- en prognoseproces in veel ziekenhuizen nog een grote uitdaging. In veel gevallen worden begrotingen gemaakt in een Excel bestand en via de mail met elkaar gedeeld. Dit zorgt ervoor dat het bijvoorbeeld onduidelijk is welke versie het meest recent is. Daarnaast is vanwege de omvang en complexiteit de foutgevoeligheid bij het gebruik van Excel voor de begroting van de ziekenhuizen groot.
Het juiste gewicht is evenwicht
Neem nu de bankencrisis. Als reactie op niet tolerant gedrag worden alleen nog maar meer hard controls ingevoerd om het excessieve gedrag van banken aan banden te leggen. Maar hiermee bereiken we niet het gewenste resultaat. Alles is alleen maar nog complexer geworden. Het is juist de combinatie van hard controls en (meer) soft controls die ons het gewenste resultaat opleveren.
De kwaliteit van zorgsector is ook simpelweg niet alleen op harde cijfers te sturen. De rol van de soft controls en de monitoring daarvan zal een steeds grotere rol gaan spelen in het leven van controllers in de zorg.
André Hendriks
Strategy Leader Healthcare bij Imtech ICT