Dat naast technische zorg ook zachte (omgevings)factoren een belangrijke rol spelen bij het herstel en welzijn van patiënten en bewoners is geen nieuws meer. Toch wordt er over een van de invloedrijkste van die zachte factoren, namelijk het dagelijks eten en drinken, nog weinig gesproken binnen de zorg. Een gemiste kans?
Hoe raar is dat?
Vaak staat verwondering aan de wieg van vernieuwing. Verwondering over waarom de dingen georganiseerd zijn zoals ze zijn en waarom niet anders. Zolang je jezelf en je omgeving regelmatig deze vragen blijft stellen is er ruimte voor verbetering en vooruitgang. Een voorbeeld: in een zorgomgeving is de maaltijd vaak een moment om naar uit kijken. Waarom wordt er dan zo slecht gegeten en bijna 30 procent van het eten in de zorg weggegooid? Waarom helpen we patiënten verderop in het ziekenhuis van hun klachten af en lijkt het alsof we in de hal vooral eten en drinken serveren dat de volgende gezondheidskwaal sneller dichterbij brengt?
Beter maken
Zorgorganisaties zijn er om mensen beter te maken, beter te laten functioneren en zich beter te laten voelen. Natuurlijk zijn allereerst de zorg en begeleiding daar op gericht, maar zou niet alles, dus zeker ook het geserveerde eten en drinken, binnen elke zorgorganisatie moeten bijdragen aan het welzijn van mensen?
Voedingskracht
Ik denk dat er rondom eten en drinken nog veel te winnen valt. Of het nu gaat om de versheid en smaak van de warme maaltijd voor patiënten en bewoners, de kwaliteit van het personeelsrestaurant of het verbeteren van het vaak behoorlijk ongezonde assortiment in het bezoekersrestaurant. Want ik ben overtuigd van de kracht van eten: van de voedingskracht van verse producten en de verbindende kracht van samen eten. Eten en drinken kan direct waarde toevoegen aan de kernactiviteit van iedere zorgorganisatie: mensen beter maken, beter laten functioneren en beter laten voelen. Als functionaliteit én als activiteit. Eten is niet voor niks zowel een zelfstandig naamwoord als een werkwoord. Het gaat er om wat er in je eten en drinken zit: aan voedingsstoffen die je lichaam en geest helpen. En samen eten schept een band, geeft troost, ruimte voor een gesprek, even uitblazen en tot jezelf komen.
Vitaliserend assortiment
De uitdaging is deze kracht van eten concreet te vertalen naar een gezond en vitaliserend assortiment, naar oprechte aandacht voor mensen en een positieve sfeer in de restaurants. En verder, zoals ook de Nationale Denktank 2013 bepleit. Naar oplossingen waarmee we aan mensen inspiratie en handvatten bieden om structureel te werken aan een gezondere levensstijl. Als preventie en als nazorg.
Kookcreatie
De zorg kent veel partijen met elk eigen belangen: patiënten, bewoners, professionals, verzekeraars, vrijwilligers, externe dienstverleners enzovoorts. Toch houden succesvolle en duurzame oplossingen rekening met de belangen van álle betrokkenen. Dat geldt ook voor de manier waarop eten en drinken optimaal ingezet kunnen worden om organisatiedoelen te realiseren. Hiervoor bestaat geen standaard receptuur, elke situatie en organisatie is immers anders. Begin met het stellen van vragen, u te verwonderen over wat is en wat zou moeten kunnen. Met het in kaart brengen van uw eigen F&B-situatie met al haar sterkten en zwakten. Welke verschillende doelgroepen komen er bij u over de vloer, waar hebben ze behoefte aan (latent en manifest), wat geven ze uit, waarvoor, waar en wanneer. Informatie die nodig is om een compleet beeld te krijgen van de aanwezige kracht van eten in uw organisatie. Op basis van deze inzichten komt u tot een aanpak van uw eigen (onbenutte) potentieel op het gebied van gastvrijheid, klantvriendelijkheid, beleving en opbrengsten. Pas daarna volgen het ontwerpen en tenslotte implementeren van de meest doeltreffende verbeteringen. Innovatief en uniek of, waar mogelijk, verstandig gebruik makend van de kennis en ervaringen van anderen.
Henk Voormolen
Voormolen is aanvoerder van het team dat zich vanuit foodservice-organisatie Albron inzet voor patiënten, bewoners, medewerkers en bezoekers binnen de zorg. Is overtuigd van de kracht van eten en de meerwaarde van duurzamer ondernemen.
Dit blog gaat over de kracht van eten. Dat die kracht bestaat is mijn persoonlijke overtuiging, maar daarmee zeker niet exclusief. Luister naar het interview met Wim van der Meeren, voorzitter raad van bestuur CZ Zorgverzekeraar en nr. 1 in de Skipr99, op de Health & Care Day 2013. Tegelijkertijd is het soms een hele uitdaging om de kracht van eten zo goed mogelijk te benutten. Ik ben er van overtuigd dat het voor elke zorgorganisatie loont om hier het komende jaar tijd en energie in te investeren! Henk Voormolen