Tweedaagse masterclass Samenwerken in zorgnetwerken

Samenwerking is binnen netwerkzorg essentieel, maar ook complex. Wilfrid Opheij is op zoek gegaan naar de ingrediënten van duurzame en vitale zorgnetwerken. Op basis van zijn ervaringen in verschillende allianties en netwerken heeft hij vijf condities geïdentificeerd die onmisbaar zijn voor een goed functionerende alliantie of netwerk. Wilfrid Opheij deelt zijn visie op het creëren van netwerkwaarde en het samenwerken in netwerken. Netwerkleiderschap betekent condities creëren voor kansrijke samenwerking. Daarnaast gaat Wilfrid in op de verschillende archetypen van samenwerken in de zorg.

Partijen gaan pas samenwerken wanneer zij geloven dat de samenwerking betekenisvol is en ook echt meerwaarde oplevert voor de eigen organisatie. In de gedeelde ambitie van het samenwerkingsverband moeten alle partijen zich herkennen. Daarnaast heeft iedereen belangen; individuele belangen, organisatie belangen en collectieve belangen. Het is de kunst om met respect voor elkaars belangen te komen tot oplossingen die in ieders belang zijn.

Een netwerkorganisatie kan pas succesvol zijn als zorgorganisaties en individuen over hun eigen schaduw heen springen en eigen belangen parkeren. Samen waarde toevoegen aan het maatschappelijke belang is de motor van netwerkorganisaties. Hoe komt u over de schotten heen tot een gezamenlijke ambitie? Wat is de dynamiek van de verschillende belangen? En hoe creëert u in de praktijk waarde voor alle betrokken partijen?

Samenwerken is een samenspel van mensen die al dan niet iets willen. Persoonlijke verhoudingen en relaties spelen altijd een rol en zijn net zo belangrijk als inhoudelijke argumenten. Het is mensenwerk en daarbij is altijd sprake van sociaalpsychologische processen en groepsdynamiek. Samenwerking overstijgt het individuele, maar tegelijkertijd neemt iedereen in een samenwerking zichzelf mee.

Als groot universitair medisch centrum is het Erasmus MC betrokken bij ruim 250 (regionale) samenwerkingsverbanden. Joke Boonstra is actief betrokken bij diverse van deze verbanden en netwerken en kent het belang van schakelen tussen de diverse rollen en belangen. Met het Erasmus Centrum voor Zorgbestuur van de EUR onderzocht ze de succesfactoren van regionaal netwerken. Ze vertelt over de achterkant van de samenwerking. Wat gebeurt er in ‘de kleedkamer’? Hoe ga je om met conflicten en split loyalties? Hoe hou je het vertrouwen in netwerksamenwerking vast?

Ieder samenwerkingsverband moet je goed en professioneel organiseren. Daarvoor zijn voorbeelden, archetypen, overwegingen en oplossingen beschikbaar. Een passende organisatievorm sluit één-op-één aan op de gedeelde ambitie. Een andere belangrijke vraag waar je altijd mee te maken hebt in samenwerkingsverbanden is: Hoe pak je het aan? Een betekenis gevend proces is essentieel.

Patrick Kenis neemt u – op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten – mee in de belangrijke bouwstenen van organisatienetwerken. Waarom de keuze voor de moeilijkst denkbare organisatievorm? Hoe richt u een netwerk op? Welke organisatievorm kiest u? Welke vormen van netwerkgovernance zijn er? En hoe ziet het management van het netwerkontwerp er uit? De gekozen vorm is van invloed op de manier van samenwerking.

Vanuit de inzichten van de vorige blokken krijgt u praktische handvatten aangereikt om in uw eigen (netwerk)organisatie en samenwerkingsverbanden daadwerkelijk aan de slag te gaan. U maakt een analyse van uw eigen samenwerkingsverband. Wat is er aan de hand? En welke interventies zijn nodig om uw samenwerkingsverbanden een slag verder te brengen uit te bouwen tot een succesvol netwerk? Samen met de andere deelnemers maakt u de vertaling naar uw eigen praktijk.