Tweedaagse masterclass Samenwerken in zorgnetwerken

Samenwerking is binnen netwerkzorg essentieel, maar ook complex. Wilfrid Opheij is op zoek gegaan naar de ingrediënten van duurzame en vitale zorgnetwerken. Op basis van zijn ervaringen in verschillende allianties en netwerken heeft hij vijf condities geïdentificeerd die onmisbaar zijn voor een goed functionerende alliantie of netwerk. Wilfrid Opheij deelt zijn visie op het creëren van netwerkwaarde en het samenwerken in netwerken. Netwerkleiderschap betekent condities creëren voor kansrijke samenwerking. Daarnaast gaat Wilfrid in op de verschillende archetypen van samenwerken in de zorg.

Partijen gaan pas samenwerken wanneer zij geloven dat de samenwerking betekenisvol is en ook echt meerwaarde oplevert voor de eigen organisatie. In de gedeelde ambitie van het samenwerkingsverband moeten alle partijen zich herkennen. Daarnaast heeft iedereen belangen; individuele belangen, organisatie belangen en collectieve belangen. Het is de kunst om met respect voor elkaars belangen te komen tot oplossingen die in ieders belang zijn.

In Brabant is een heel krachtig netwerk georganiseerd rondom de zorg voor ouderen. Miriam Haagh vertelt hoe ze over de schotten heen tot een gezamenlijke ambitie zijn gekomen bij de netwerksamenwerking. Ook geeft ze inzicht in de dynamiek van de verschillende belangen en hoe ze in de praktijk gezamenlijke waarde hebben gecreëerd voor alle betrokken partijen in het belang van ouderen.

Samenwerken is een samenspel van mensen die al dan niet iets willen. Persoonlijke verhoudingen en relaties spelen altijd een rol en zijn net zo belangrijk als inhoudelijke argumenten. Het is mensenwerk en daarbij is altijd sprake van sociaalpsychologische processen en groepsdynamiek. Samenwerking overstijgt het individuele, maar tegelijkertijd neemt iedereen in een samenwerking zichzelf mee.

Als groot universitair medisch centrum is het Erasmus MC betrokken bij ruim 250 (regionale) samenwerkingsverbanden. Joke Boonstra is actief betrokken bij diverse van deze verbanden en netwerken en kent het belang van schakelen tussen de diverse rollen en belangen. Met het Erasmus Centrum voor Zorgbestuur van de EUR onderzocht ze de succesfactoren van regionaal netwerken. Ze vertelt over de achterkant van de samenwerking. Wat gebeurt er in ‘de kleedkamer’? Hoe ga je om met conflicten en split loyalties? Hoe hou je het vertrouwen in netwerksamenwerking vast?

Ieder samenwerkingsverband moet je goed en professioneel organiseren. Daarvoor zijn voorbeelden, archetypen, overwegingen en oplossingen beschikbaar. Een passende organisatievorm sluit één-op-één aan op de gedeelde ambitie. Een andere belangrijke vraag waar je altijd mee te maken hebt in samenwerkingsverbanden is: Hoe pak je het aan? Een betekenis gevend proces is essentieel.

Patrick Kenis neemt u – op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten – mee in de belangrijke bouwstenen van organisatienetwerken. Waarom de keuze voor de moeilijkst denkbare organisatievorm? Hoe richt u een netwerk op? Welke organisatievorm kiest u? Welke vormen van netwerkgovernance zijn er? En hoe ziet het management van het netwerkontwerp er uit? De gekozen vorm is van invloed op de manier van samenwerking.

Wat begon met een ambitie van een aantal zorgorganisaties om meer samen te werken is inmiddels uitgegroeid tot een dynamisch domeinoverstijgend netwerk met meer dan 40 zorg- en welzijnsorganisaties, gemeenten, de zorgverzekeraar en het zorgkantoor. Samen werken zij aan goede, laagdrempelige en betaalbare zorg voor nu en in de toekomst!

Salland United werkt hierin samen in vijf coalities: Preventie, Ouderen, Professionals, Juiste Zorg op de Juiste Plek en Technologie. Elke coalitie heeft bestuurlijk trekkers en coördinatoren. De bestuurlijke trekkers vormen samen de ‘Transformationboard’. Zij zijn het overkoepelde bestuurlijke overleg dat, (knel)punten signaleert, de samenhang tussen en de voortgang binnen de pijlers bewaakt. De coördinatoren zijn het eerste aanspreekpunt voor alle partijen die actief zijn binnen de coalitie. Daarnaast heeft Salland United een dagelijks bestuur en programma ondersteuners die overstijgend de voorgang bewaken.

In de zorgakkoorden staat regionale samenwerking centraal. Salland United kan verder bouwen op wat er staat. De uitdaging waar het netwerk in 2023 voor staat, is om de verbindende rol te behouden én meer actiegerichtheid toe te voegen. En dat moet ook om de zorg goed, toegankelijk en betaalbaar te houden voor alle Sallanders!”

Vanuit de inzichten van de vorige blokken krijgt u praktische handvatten aangereikt om in uw eigen (netwerk)organisatie en samenwerkingsverbanden daadwerkelijk aan de slag te gaan. U maakt een analyse van uw eigen samenwerkingsverband. Wat is er aan de hand? En welke interventies zijn nodig om uw samenwerkingsverbanden een slag verder te brengen uit te bouwen tot een succesvol netwerk? Samen met de andere deelnemers maakt u de vertaling naar uw eigen praktijk.