Het aantal signalen over wijkverpleging en dagbesteding (Wmo) nam toe, aldus IKZ. De signalen gaan over 418 zorgaanbieders, waardoor er over een kleine deel meerdere gevallen over fraude werd gemeld. Bij driekwart van de zorgaanbieders kwam er in 2020 voor het eerst een signaal binnen over fraude.
IKZ heeft het rapport ‘Signalen fraude in de zorg 2020’ verstuurd naar minister Van Ark (VWS), die het op haar beurt heeft gedeeld met de Tweede Kamer. De fraude betreft vooral: valse indicaties, declareren van meer zorg dan geleverd, opvoeren van fictieve patiënten en leveren van onvoldoende zorg.
Zorgverzekeringswet
Over de Zorgverzekeringswet kwamen de meeste signalen binnen: 235. In vergelijking met 2019 is het aantal signalen over de Wmo en Wet langdurige zorg (Wlz) gedaald met 30 procent. Signalen van fraude in de Zvw gaan meestal over zorg in natura. Bij signalen over de Wmo, de Wlz of de Jeugdwet is meestal sprake van zorg gefinancierd met een pgb. Op nummer drie, vier en vijf staan: mondzorg, geneeskundige ggz en dagbesteding.
Niet-transparante bedrijfsconstructies
Wat IKZ opvalt is dat vorig jaar “regelmatig” signalen zijn binnengekomen over zorgaanbieders die failliet gaan en kort daarna opduiken met een nieuwe zorgorganisatie: “En vervolgens dezelfde modus operandi gebruiken.” Ook maken zorgaanbieders gebruik van niet-transparante bedrijfsconstructies, meent IKZ, waardoor er minder zicht is op geldstromen. Over enkele zorgaanbieders bestaan signalen over betrokkenheid bij ondermijnende criminaliteit.
Verschillende criteria
Het IKZ ontvangt alleen signalen die door de partners worden ingediend en heeft geen zicht op fraudesignalen bij andere organisaties. De partners hanteren verschillende criteria voor het indienen van een signaal, waardoor het IKZ niet alle fraude-signalen ontvangt. De ingediende signalen bevatten een aanwijzing voor fraude, maar er is (nog) geen bewijs van fraude. De cijfers uit het rapport geven daardoor niet alle vermoedelijke en feitelijk gepleegde fraude in de zorg weer.
In het IKZ werken acht partners samen: NZa, ZN, IGJ, Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid, FIOD, Belastingdienst, het CIZ en de VNG.
Die zorgfraude is peanuts! Aan de miljardenverslindende (onterechte) kosten wordt voorbijgegaan. Deze instantie moet het breder trekken: Oneigenlijk gebruik zorggelden!
Het informatieknooppunt zou toch wel iets meer context en duiding kunnen (moeten?) geven in haar toelichting. Als je het hele verslag leest dan lees je alle ‘disclaimers’. Nu is het frame toch een beetje ‘het is nog net zo erg’ (alleen konden we het niet vaststellen). Maar wat is er dan nog net zo erg?
Wat met name ontbreekt zijn de relatieve scores. Over hoeveel zorginstellingen gaat dit procentueel (bij voorkeur in een klasse-indeling zoals toch vrij gebruikelijk)? En, hoe kan of moet je het aantal signalen duiden (het gaat in het hier gedefinieerde volume zorg en welzijn om miljoenen ’transacties’ per jaar)? Dan lijkt de conclusie dat ‘fraude’ in de zorg zeer beperkt is, en het onderscheid tussen fraude en ‘rechtmatigheid’ scherp gehanteerd moet blijven, om te voorkomen dat (te) veel administratieve lasten voortkomen uit een vooralsnog nooit aangetoond/bewezen substantieel probleem. En ja, echte fraude moet je natuurlijk blijven aanpakken.