Dat stelt de Tijdelijke Werkgroep Sociale Impact in een advies aan het kabinet. De werkgroep staat onder voorzitterschap van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema.
Hard geraakt
In korte tijd is de bestaanszekerheid van veel Nederlanders onzeker geworden en dreigen financiële problemen, aldus het advies. Groepen die het al moeilijk hadden worden hard geraakt. Het gaat daarbij om de half miljoen arme gezinnen, slachtoffers van huiselijk geweld, dak- en thuislozen, laag geletterden en mensen met een arbeidsbeperking of met ggz-problematiek.
Daarnaast ontstaan nu snel nieuwe kwetsbare groepen, zoals zzp’ers, flexwerkers en afgestudeerde jongeren van mbo, hbo of universiteit.
Aanbevelingen
In het rapport staan de volgende aanbevelingen:
- Vroegtijdige hulp kan verergering van financiële en sociale problemen voorkomen. Verken verruiming van het kwijtscheldingsbeleid en start een breed schuldenoffensief.
- Onderzoek of werk met behoud van uitkering mogelijk is om te voorkomen dat (tijdelijke) werkloosheid tot oplopende schulden leidt.
- Geef burgers vertrouwen en handelingsruimte. Schrap regels en zorg voor flexibiliteit zodat nieuw lokaal maatwerk snel kan worden toepast.
- Geef mensen en in het bijzonder jongeren een grotere stem bij de besluitvorming over hun toekomst.
- Nodig kinderen en jongeren uit om mee te denken over de nieuwe 1,5 meter samenleving, vraag bijvoorbeeld om ideeën voor de inrichting van scholen en de openbare ruimte voor hun vrijetijdsbesteding.
Veerkracht
De werkgroep stelt voor de veerkracht in alle Nederlandse gemeenten te versterken en goede initiatieven uit te wisselen. In het rapport staan tientallen voorbeelden: van het project Maatjes Onderwijs in Den Haag waarin kinderen met schoolwerk worden begeleid, het project Crisiswoningen in Delft voor mensen met acute huisvestingsproblemen, het Jongerenperspectieffonds in Arnhem en Almelo, de dagbesteding van dementerende bejaarden in Dordrecht, de laptopregelingen in Gouda of de ondersteuning van de Voedselbank in Hilversum.