Onderwijs en Opleidingsregio Zuidoost Nederland (OORZON) heeft doelmatigheid een vaste plek gegeven in de opleiding van medisch specialisten. Volgens de initiatiefnemers draagt doelmatigheidsonderwijs aantoonbaar bij aan hogere patiënttevredenheid en kwaliteit van zorg, alsook snellere, adequatere zorg en minder complicaties.
Volgens de elf zorgorganisaties, waaronder negen ziekenhuizen, die deel uitmaken van OORZON moet de specialist van morgen niet alleen medisch expert zijn, maar ook “uitstekend” om kunnen gaan met vragen omtrent gepaste zorg. Daarom moet iedere arts al in de opleiding leren antwoord te geven op de vraag of de zorg op de juiste plaats geleverd wordt, door de juiste professional, aan de juiste persoon, tegen de juiste prijs, zo valt te lezen in het rapport “Doelmatigheid van zorg: een onderscheidende competentie van toekomstige specialisten”.
Opmaat
“Het is belangrijk om de AIOS al vroeg in hun opleiding bewust te maken van het kostenaspect van de gezondheidszorg”, licht psychiater Patrick Domen van Mondriaan het doelmatigheidsinitiatief in de opleidingen toe.
“Bewust en doelmatig omgaan met de middelen in de gezondheidszorg is een goede opmaat voor de omvorming van de medische vervolgopleidingen naar de medisch specialist in 2025”, zegt gynaecoloog Nicole Smeets, plaatsvervangend opleider in Zuyderland, met een verwijzing naar de toekomstvisie van de Federatie van Medisch Specialisten (FMS).
Niet stoffig
“Het eerste moment dat het idee voor het profiel doelmatigheid opkwam, dacht ik nog: is dit niet te stoffig tussen andere aansprekende thema’s als patiëntveiligheid en leiderschap?”, zegt chirurg Laurents Stassen, oud-directeur Academie Medische Vervolgopleidingen Maastricht UMC+. “Maar vanaf de start hebben we alleen maar enthousiaste reacties gekregen. En nog steeds: iedereen vindt het een heel belangrijk thema.”
Praktijk
Met de combinatietraining ‘Doelmatig denken en handelen’ wil OORZON aankomende artsen inzicht bieden in hoe het concept van doelmatigheid in de dagelijks praktijk toegepast kan worden. Artsen in opleiding leren kansen te zien op de eigen werkvloer en krijgen antwoord op de vraag wanneer de ‘doelmatigheidsbril’ op te zetten.
Inventarisatie
In de periode 2015-2018 onderzocht OORZON samen met de regionale partners en afdeling Klinische Epidemiologie & Medical Technology Assessment (KEMTA) van het MUMC+ 180 doelmatigheidsinitiatieven. Deze inventarisatie toont volgens OORZON aan dat structurele aandacht in de opleiding voor doelmatig denken en werken daadwerkelijk bijdraagt aan de competentieontwikkeling van AIOS. Met name vaardigheden op het gebied van communicatie, samenwerking en organisatie kregen een flinke impuls. Daarnaast leidt het doelmatigheidsonderwijs ook tot verbeterde zorguitkomsten en –ervaringen. Aandacht voor doelmatigheid zorgt voor hogere patiënttevredenheid en kwaliteit van zorg, alsmede snellere, adequatere zorg en minder complicaties.
Aanhaken
Om het doelmatigheidsonderwijs blijvend op de kaart te zetten wil OORZON het doelmatgheidsnetwerk dat de afgelopen drie jaar is ontstaan verder uitbreiden en regionaal aanhaken bij vraagstukken waarin beleid, praktijk, onderzoek en opleidingen samen komen.
