Het schrappen van behandelingen uit het basispakket van de zorgverzekering, zoals de anticonceptiepil, slaapmiddelen en antidepressiva, levert minder besparingen op dan beoogd. Dat stelt de Algemene Rekenkamer in een dinsdag verschenen rapport over de pakketmaatregelen.
De maatregelen leverden het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in de periode 2008-2013 jaarlijks slechts circa 250 miljoen euro aan besparingen op. Dat is de helft van het half miljard waarop gerekend werd. Als voorbeeld geven de onderzoekers het niet langer vergoeden van cholesterolverlagers. Dat had VWS een jaarlijkse besparing van 97 miljoen euro moeten opleveren. Maar in werkelijkheid leverde dit 18 miljoen op.
Minder effectief
De afgelopen jaren heeft de overheid geprobeerd de groei van de zorguitgaven terug te dringen door behandelingen uit het basispakket te halen. Het stopzetten van de vergoedingen zorgde voor veel ophef. Maar volgens de Rekenkamer is het verwijderen van behandelingen uit het basispakket van de zorgverzekering minder effectief gebleken dan beoogd. Hier zijn meerdere oorzaken voor te geven, zoals substitutie naar andere zorg uit het basispakket en veranderende zorgvraag. “Overigens kunnen de gerealiseerde besparingen ook tegenvallen omdat deze aanvankelijk zijn overschat.”
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) volgt de realisatie van de besparingen na de inwerkingtreding van de uitstroommaatregelen niet systematisch. “Zeker bij de maatregelen met een grote verwachte besparing (zoals fysiotherapie) mag dat toch worden verwacht”, stelt de Rekenkamer. VWS verwerkt informatie over gerealiseerde besparingen zelden in begrotingen of jaarverslagen. Hierdoor is het onduidelijk of het beleid van de minister het gewenste effect heeft en kunnen de minister en de Tweede Kamer geen lessen trekken voor de toekomst.
Zorguitgaven
Volgens het Centraal Planbureau stijgen de zorguitgaven de komende jaren, van 13 procent van het bbp nu, tot 22 à 31 procent in 2040. De Rekenkamer betwijfelt of het bezuinigingsdoel van het kabinet van jaarlijks 225 miljoen euro vanaf 2017 behaald zal worden.
Half april schreef minister Edith Schippers aan de Tweede Kamer dat niet alleen moet worden gekeken naar de behandeling als zodanig, maar meer naar de patiënt die de behandeling nodig heeft. “Uitgangspunt moet zijn dat verzekerden alleen aanspraak maken op zorg als dat effectief en doelmatig is. Op die manier kunnen meer behandelingen worden vergoed, terwijl de totale kosten dalen”, aldus Schippers.
