De raad van bestuur van het VUmc in Amsterdam heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) in 2012 onjuist geïnformeerd over de problemen binnen het ziekenhuis. Dit blijkt eens te meer uit het rapport “Met patiënt voor ogen” dat de IGZ heeft gepubliceerd.
Het VUmc werd op 21 augustus vorig jaar onder verscherpt toezicht geplaatst. Directe aanleiding was -zo meldt de inspectie- “het verstrekken van onjuiste informatie en het geven van een verkeerde voorstelling van zaken door de toenmalige raad van bestuur over ernstige samenwerkingsproblemen tussen medisch specialisten”.
‘Cultuuromslag’
Voor de onder toezichtstelling hield de inspectie al de vinger aan de pols bij het VUmc. Dit naar aanleiding van een melding bij de inspectie van het overlijden van een patiënt op de intensive care in maart 2011. Eén en ander leidde eind 2011 tot een verbeterplan van de inspectie met 14 maatregelen. In een voortgangsgesprek op 23 mei 2012 vertelde de raad van bestuur de inspectie dat de samenwerking tussen de medisch specialisten dankzij mediation “goed liep”, om hier in juni schriftelijk aan toe te voegen dat er “een flinke cultuuromslag heeft plaats gevonden”.
Ernstig
Een uitzending van radioprogramma Argos op 18 augustus doorkruiste dit beeld. In de uitzending kwam ondermeer een brief aan de orde geschreven in maart waarin elf medisch specialisten melding maken van een gebrek aan vertrouwen tussen een longchirurg en een groot deel van de heelkunde staf. Ook beschikte de raad van bestuur blijkens de uitzending in mei over conflictrapportage waarin stond dat de problemen vooral niet gebagatelliseerd mochten worden. De problemen tussen de medisch specialisten waren blijkens deze analyse dusdanig ernstig dat ze niet met mediation en enkele ontslagen op te lossen waren.
Essentiële informatie
Naar aanleiding hiervan werd de raad van bestuur op 20 augustus door de inspectie op het matje geroepen. Dit gesprek bevestigde volgens de inspectie de indruk dat ze eind mei onjuist geïnformeerd was en de raad van bestuur “essentiële informatie” had achter gehouden. De inspectie laat in het rapport in het midden of de VUmc-bestuurders de inspectie al dan niet bewust om de tuin hebben probeerden te leiden.
Bestuurlijk onvermogen
Volgens de inspectie komen beide opties neer op een brevet van bestuurlijk onvermogen: “De inspectie had op dat moment geen vertrouwen in het bestuurlijk optreden van de bestuurder die kennelijk in de brief en het rapport geen aanleiding zag de inspectie te informeren en dus ofwel onvoldoende doordrongen was van de ernst van de situatie ofwel bewust onjuiste informatie verstrekte.”
Eigen belang
Naast het onjuist en onvoldoende bestuurlijk handelen alsmede het gebrek aan leiderschap binnen alle geledingen van de organisatie, kraakt de inspectie in het rapport nog een aantal harde noten. Zo stelt de inspectie dat het eigen belang van de toenmalige bestuurders en betrokken specialisten zwaarder telde dan de veiligheid van de patiënt. “De toenmalige raad van bestuur en een aantal specialisten hebben hun eigen belang niet in alle gevallen ondergeschikt gemaakt aan het belang van de patiënt en/of zijn familie en in het verlengde daarmee heel VUmc”, aldus de inspectie “Uit de gebeurtenissen bleek dat conflicten, macht en het eigen belang op de eerste plaats kwamen.”