Staatssecretaris Bussemaker van Volksgezondheid wil het oneigenlijke gebruik van het persoonsgebonden budget (pgb) terugdringen. Samen met de belangenvereniging van budgethouders Per Saldo studeert Bussemaker de komende maanden op een herdefiniëring van de pgb-doelgroep.
Oorsprong
Het aantal pgb-gebruikers is de afgelopen jaren fors gegroeid. Eind 2009 kregen ruim 115 duizend mensen een pgb. Dit is meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2003, toen het pgb-nieuwe-stijl werd ingevoerd. Dit jaar wordt meer dan 2 miljard euro aan pgb’s uitgegeven.
Volgens Bussemaker is het blijkens het beleidsstuk ‘Betekenis visie langdurige zorg voor bekostiging AWBZ’ de vraag of alle pgb-houders voldoen aan de oorspronkelijke criteria. Een deel van de pgb-houders is zich volgens de staatssecretaris onvoldoende bewust van het feit dat ze zelf de regie over de zorg moeten voeren. Daarmee vloeit pgb-geld weg naar allerhande bemiddelingsbureaus, die bijvoorbeeld de administratie of de zorginkoop voor de pgb-houder verrichten.
Aanvulling
Daarnaast wordt het pgb door zorgaanbieders aangewend als aanvulling op de reguliere zorgcontractering. Als een zorgaanbieder meer zorg wil leveren dan met het zorgkantoor is afgesproken of wanneer de regionale contracteerruimte is uitgeput, worden zorgvragers niet zelden naar de pgb-regeling doorverwezen. Om dit oneigenlijk pgb-gebruik in te perken wil Bussemaker dit voorjaar antwoord op de vraag wie nu eigenlijk aanspraak moet kunnen maken op het pgb en hoe de oorspronkelijke doelstelling beter verankerd kan worden.
Sluitpost
Om de ad hoc-inzet van pgb’s terug te dringen, overweegt Bussemaker om financiële grondslag van het pgb aan te passen. Het pgb is nu een subsidie, maar wordt in de toekomst mogelijk op dezelfde manier verrekend als zorg in natura. Per Saldo vreest dat het pgb daarmee verandert in een sluitpost van het regiobudget. Per Saldo wil daarom dat eerst het huidige systeem van zorgcontractering op de helling gaat en plaats maakt voor een persoonsvolgend budget (pvb). Daarmee wordt het geld niet langer verdeeld op basis van afspraken tussen aanbieder en zorgkantoor, maar volgt de financiering de cliënt.
Vloeiende lijn
Bussemaker is voorstander van zo’n persoonsvolgend budget. Dit zou dan ook moeten worden toegepast bij ‘zorg in de vertrouwde omgeving’, zodat er een vloeiende lijn ontstaat tussen extra- en intramurale zorg. Met dit doel voor eigen werkt Bussemaker naar analogie van de zorgzwaarte pakketten (ZZP’s) in de langdurige zorg aan zogenaamde extramurale Zorgzwaarte pakketten (EZP’s). De introductie van het PVB in de thuissituatie en EZP’s moet er toe leiden dat cliënten in de gelegenheid komen om onderdelen van hun zorgpakket uit te wisselen of bij verschillende aanbieders te betrekken.
Zicht op kwaliteit
Om de cliënt meer zicht te bieden op de kwaliteit van zorg, moeten er keurmerken komen voor kleine commerciële zorgaanbieders en bemiddelingsbureaus. Het gaat hierbij vooralsnog om een keurmerk op vrijwillige basis.