‘Concentreer intensive care in 50 kernziekenhuizen’

Business concept isolated on white

Om de kwaliteit van de intensive care te waarborgen moet deze geconcentreerd worden in vijftig ‘kernziekenhuizen’. Dit betekent dat circa de helft van de huidige ziekenhuizen deze functie moet opgeven. Dit stelt de Regieraad Kwaliteit van Zorg in het rapport ‘Concentratie, specialisatie en samenwerking van ziekenhuiszorg’.

Uit het onderzoek, uitgevoerd door Kiwa Prismant en CBO,  komt naar voren dat het huidige IC-aanbod versnipperd is en kwalitatief sterk uiteenloopt. Momenteel heeft bijna ieder Nederlands ziekenhuis een intensive care (IC). De meerderheid (46 ziekenhuizen) beschikt over een IC van het relatief lichte niveau 1. Twee en twintig ziekenhuizen beschikken over een niveau 2 IC en 23 ziekenhuizen hebben een ‘zware’ niveau 3 IC. De grootte van deze IC’s wisselt sterk. De kleinste heeft twee bedden en de grootste meer dan 50. Ook varieert het aantal intensivisten en IC-verpleegkundigen per bed sterk. Daarbij hebben veel ziekenhuizen een relatief lage bedbezetting.

Kritische functie

Hoewel het onderzoek zich in strikte zin richt op de herverdeling van IC-functies, wordt daarmee in feite de hele ziekenhuiskaart opnieuw ingetekend. Een kritische functie als de IC bepaalt in hoge mate welke andere zorgfuncties een ziekenhuis kan aanbieden. Zonder IC zijn ook een groot aantal andere hoogcomplexe specialismen niet mogelijk.

Laagcomplex

Uitgaand van de behoefte per regio schetst de Regieraad een scenario waarin de IC geconcentreerd is in 51 volledig geoutilleerde kernziekenhuizen. Daaromheen zijn een of meer satellietziekenhuizen of ziekenhuiscentra gegroepeerd die laagcomplexe zorg met een hoog volume verlenen. Een dergelijke herverdeling heeft niet alleen consequenties voor de huidige ordening van het ziekenhuisaanbod, maar ook voor de reistijden van patiënten met hoogcomplexe en acute aandoeningen. Eén op de 40 patiënten moet na herverdeling langer dan 45 minuten reizen naar een ziekenhuis met een IC -voorziening.

Regie

Ook voor de ziekenhuizen heeft in herindeling grote consequenties. Door het verleggen van patiëntenstromen zullen veel ziekenhuizen inkomsten verliezen. Ook verliezen ze opleidingsfuncties. Gelet op deze ingrijpende gevolgen is strakke regie noodzakelijk, zo stelt de Regieraad. Weliswaar is er als gevolg van de introductie van volumenormen al sprake van een herindeling van de ziekenhuiszorg, maar volgens de Regieraad gaat dit proces veel te traag. “Doordat de regie op deze herindeling ontbreekt leiden de noodzakelijke veranderingen tot veel discussie en vertraging”, aldus de Regieraad. “De patiëntenzorg ondervindt hiervan grote nadelen.” De Regieraad laat onvermeld wie de regierol bij herindeling op zich zou moeten nemen.