Leiderschap speelt een cruciale rol bij de toepassing van landelijke kwaliteitsnormen. Medisch specialisten en verpleegkundigen die door bestuurders worden gestimuleerd en gecontroleerd, passen de kwaliteitsnormen vaker en consequenter toe dan collega’s die in een diffuus leiderschapsklimaat werken. Dat blijkt uit onderzoek van Michel Dückers, die op 9 september 2009 promoveert aan de Universiteit Utrecht.
Externe druk
Dückers nam voor zijn onderzoek peiler 3 van het verbeterprogramma Sneller Beter onder de loep. Aan dit programma namen 24 ziekenhuizen deel met als doel prestatieverbeteringen op het gebied van patiëntenveiligheid en –logistiek. Dückers onderzocht met name welke factoren invloed hebben op de toepassing van kwaliteitsnormen. Externe druk zoals die de laatste jaren in toenemende mate wordt uitgeoefend door bijvoorbeeld overheid, verzekeraars en publieke opinie, speelt in dit opzicht een belangrijke rol. “De combinatie van landelijke kwaliteitsnormen, diverse verbetermaatregelen en externe druk lijken inderdaad bij te dragen aan een meer systematisch kwaliteitsmanagement binnen ziekenhuizen”, stelt Dückers.
Naleving
Externe druk alleen is echter niet voldoende, stelt Dückers vast. Het is aan de bestuurders om kwaliteitsnormen vast te stellen en te verankeren. Daar hoort ook periodieke controle op de naleving bij. “Regelmatige controle of afdelingen aan normen voldoen, stimuleert afdelingen goede werkwijzen over te nemen en deze te blijven toepassen”, reageert Dückers. “Daarbij is het ook heel belangrijk dat de Raad van Bestuur voor de medewerkers zichtbaar verbetering stimuleert. Medisch specialisten nemen vaker deel in verbeterprojecten als zij en hun collega’s ervaren dat de bestuurder verbetering stimuleert.”
Samenhang
Uit het onderzoek blijkt bovendien dat het ene ziekenhuis projecten aantoonbaar beter ondersteunt dan het andere. Adequate ondersteuning zit hem volgens Dückers ondermeer in de samenhang tussen de maatregelen op verschillende niveaus.