Klein beginnen, een lange adem hebben en ontwikkelen met de uiteindelijke gebruiker in gedachten. Dat zijn een aantal factoren die kunnen bijdragen aan de succesvolle implementatie van een e-health-toepassing. Dat zegt Daan Dohmen, CEO van zorginnovatiebedrijf FocusCura.
De ontwikkelingen op het gebied van e-health gaan snel. Toch komt de grootschalige implementatie nog niet van de grond. Bewezen succesvolle e-health-toepassingen blijven maar al op de plank liggen. Ze worden na de pilotfase niet geïmplementeerd of opgeschaald. Inzichten en ervaringen worden maar weinig gedeeld, blijkt onder meer uit de E-health Monitor van Nictiz.
“Veel mensen kijken naar de spiegeltjes en de kraaltjes, de technische snufjes, maar het gaat eigenlijk over het anders inrichten van je organisatie”, zegt Daan Dohmen. “De verleiding is groot om van het ene speeltje naar het andere te dartelen. De kunst is echter om te beginnen bij het probleem dat je wilt oplossen, vervolgens bewust te kiezen hoe je dit met een innoverende e-health toepassing wilt doen, die kleinschalig in te zetten en gaandeweg uit te breiden naar je hele organisatie. Dat is een kwestie van discipline.”
“Een andere valkuil is om te denken dat je er met de ontwikkeling van een app al bent”, vervolgt Dohmen. “Het is ontzettend leuk en inspirerend om daarmee bezig te zijn, maar veel mensen vergissen zich in de impact en kosten. Eenmalig een buitenkant van een app maken is niet zo moeilijk, maar de inbedding in de eigen infrastructuur en continue doorontwikkeling is voor veel organisaties zonder diepgaande expertise niet mogelijk en houd je als zorgorganisatie nooit vol. Wil je succesvol innoveren met e-health, begin dan met het inzetten van bewezen concepten die direct waarde toevoegen voor patiënt of zorgverlener. Dat is veel effectiever dan het ontwikkelen van weer iets nieuws.”
Verwachtingen
Volgens Dohmen zijn de verwachtingen van e-health niet altijd realistisch. “Er wordt vaak gekeken naar voorbeelden als de mobiel bankieren apps of Uber of Booking.com, maar daarbij wordt vergeten dat deze bedrijven al vele jaren geleden begonnen zijn met het stapsgewijs ontwikkelen van hun toepassingen”, zegt hij. “Dat is helemaal niet zo snel gegaan. Booking.com is bijvoorbeeld in 1996 begonnen. Bovendien hebben deze bedrijven vele malen meer geld geïnvesteerd en uit te geven dan de zorgsector.”
In de zorg kijkt men nu vaak naar een subsidie om een “e-health-project” te bekostigen, stelt Dohmen vast. “E-health is in mijn ogen echter geen project maar een nieuwe manier waarop we bepaalde zorg leveren anno 2017. Het is daarmee ook geen doel op zich maar een middel om zorg of service voor patiënten te verbeteren. Dit betekent dat je mensen in je organisatie structureel vrij moet maken voor continue innovatie en nieuwe competenties moet aantrekken. We moeten af van het project-denken want daardoor zie je dat er vaak halve keuzes worden gemaakt.”
Het huidige bekostigingssysteem van de zorg staat deze nieuwe vorm van zorg met behulp van e-health helaas vaak nog in de weg, stelt Dohmen. In het huidige systeem wordt je als zorgorganisatie nog steeds vaak beloont naarmate je meer handelingen verricht en is er geen extra dekking voor kosten van e-health toepassingen. Dit verandert gelukkig wel maar toch is het nog steeds in veel gevallen zo dat als je een e-health toepassing implementeert waardoor je minder handelingen hoeft te verrichten, je jezelf financieel in de voet schiet.”
Persoonlijk contact
Het falen van e-health toepassingen ligt niet altijd aan gebrek aan doorzettingsvermogen of financiële middelen. “Veel initiatieven slagen gewoon niet, omdat de basis niet goed is”, zegt de FocusCura-topman. “De mensen willen het eigenlijk niet, of dat nou de cliënten zijn of de zorgprofessionals, of er is geen echte behoefte aan of de expertise om het te doen slagen is niet in huis. Ook het mislukken van ideeën, hoort bij innovatie en moeten we accepteren.”
Zo is uit onderzoek van kennisinstituut Nictiz onlangs gebleken dat steeds meer huisartsen en medisch specialisten een e-consult aanbieden, maar dat zorggebruikers er nog nauwelijks gebruik van maken. Gebrek aan persoonlijk contact en de beperkte mogelijkheden om door te vragen waren de voornaamste bezwaren.
Zorg op afstand vraagt volgen Dohmen dan ook om meer dan alleen de technische mogelijkheden. Als voorbeeld noemt hij de dienst COPD In Beeld waarbij via de FocusCura cVitals App longpatiënten op afstand worden begeleid. “Daarbij gaat het om een zeer kwetsbare patiëntgroep. Het gebruik van de applicatie is er op gericht om deze mensen een onnodige gang naar het ziekenhuis te besparen, maar tegelijkertijd regelmatiger via thuismetingen en videocontact te controleren of alles goed gaat. Dat vraagt ook een behoorlijke aanpassing van de betrokken verpleegkundig specialisten die deze zorg leveren. Het bezoek aan het ziekenhuis gaf wel een bepaald vertrouwen, datzelfde vertrouwen moet je creëren bij zorg op afstand.”
“En dat is wat mij betreft de kern van de zaak. Uiteindelijk gaat het over de mensen die het moeten doen”, betoogt Dohmen verder. “De zorgverleners die een toepassing dagelijks moeten gebruiken, moeten er wel mee overweg kunnen. Zij moeten er ook achter staan. Als de dokter zegt dat je iets moet gebruiken dan doe je dat. Als dokter iets in twijfel trekt, neem je dat ook ter harte.”
Van bedreiging naar noodzaak
Tot zijn tevredenheid ziet Dohmen wel dat zorgorganisaties en -professionals e-health steeds minder zien als bedreiging en steeds meer als noodzaak. “Dat komt door het toenemende beroep op de zorg enerzijds en nijpende personeelstekorten anderzijds. Steeds meer zorgorganisaties zien in dat ze hun proces anders moeten inrichten omdat ze anders de vraag simpelweg niet meer kunnen bijbenen. E-health is helaas geen oplossing voor alle personeelsproblemen maar die E-health toepassingen die deze problematiek helpen tackelen zouden wat mij betreft met voorrang moeten worden ingezet en door verzekeraars worden vergoed”, aldus de FocusCura-CEO.
—
Skipr organiseert van 14 september tot en met 9 november 2017 de Masterclassreeks E-health toepassingen – Van pilot naar alledaagse praktijk. Tijdens een reeks van 7 colleges krijgt u een compleet overzicht over de huidige trends op het gebied van e-health toepassingen. Daan Dohmen zal een van de sprekers zijn. Ga voor meer informatie over het event naar de site www.skipr-ehealth.nl
