Beeld: © kues1 / stock.adobe.com
Dat is de conclusie van accountants- en adviesbureau EY na bestudering van 785 jaarverslagen van de sector. Het gemiddelde rendement halveerde vorig jaar en een recordaantal bankafspraken wordt niet nagekomen. Bovendien is het aantal zorgaanbieders in bijzonder beheer sterk toegenomen en het aantal instellingen in de rode cijfers verdubbeld. “Wij verwachten dat de dalende lijnen zich dit jaar voortzetten”, zegt Rob Leensen, sectorleider EY Health Care.
“Institutionele beleggers zijn gehouden aan mandaten. Daarin is de minimale rating van een investering vastgelegd”, zegt EY-partner Ralph Poulsson in een toelichting: “Dat mag niet zomaar aangepast worden.” In theorie kunnen andere partijen geld lenen, maar wel met strengere eisen. Kortom: “De financieringskosten lopen behoorlijk op. Dit terwijl de rendementen daarvoor niet voldoende ruimte laten. Daarmee kom je in een lastige situatie.”
Poulssen: “Bij een bb+-rating zijn minder investeerders geïnteresseerd in verstrekking van financiering. Zij vertalen de toegenomen risico’s in hogere tarieven en minder gunstige voorwaarden, oplopend tot speculatieve niveaus. Het gemak waarmee de sector tegen acceptabele voorwaarden geld kon aantrekken, is verleden tijd.”
Zwaar te verduren
In de EY Barometer staat dat ziekenhuizen het hoofd in 2022 nog goed boven water hielden: “Maar de ggz en langdurige zorg hadden het zwaar te verduren door de invoering van het zorgprestatiemodel en de vervallen compensatie voor leegstand.” Enige sector die het beter doet, zijn de zbc’s: hun kredietwaardigheid stijgt zelfs.
Het gemiddelde rendement in de zorg halveerde: van 1,9 naar 1,1 procent. Dat zakt binnenkort tot 1 procent of lager, omdat 25 slecht draaiende instellingen nog geen jaarverslag hebben gedeponeerd. Volgens Leensen zijn opdrogende compensatieregelingen in coronajaar 2021 debet aan de zwakke rendementen. Dit voorspelt volgens hem ‘weinig goeds’ voor 2023.
Rendement daalt hard
De rendementen voor de ziekenhuizen en zbc’s bleven op peil. In andere zorgsectoren daalden die echter hard: in de jeugdzorg van gemiddeld 0,7 procent naar min 1,1 procent, bij RIBW’s (Regionale Instellingen Beschermd en Begeleid Wonen) van 2,2 naar 0,7 procent en in de ouderenzorg van 2,3 naar 1,0 procent.
EY Barometer wijst op het hoge ziekteverzuim en gestegen PNIL-kosten als factor voor het lagere rendement. Het verzuim steeg van 8 tot 9 procent: elke procent verzuim kost een zorgaanbieder 0,7 procentpunt EBITDA-marge, aldus EY. Een compensatieregeling voor Wlz-aanbieders voor dit coronagerelateerde verzuim is dit jaar beëindigd.
Dubbel zoveel rode cijfers
Het hoge verzuim heeft ertoe geleid dat het aantal zorgaanbieders vorig jaar in de rode cijfers is verdubbeld. Ook dat zal oplopen, vanwege de 25 zorgaanbieders die hun jaarrekeningen nog niet hebben gedeponeerd. EY verwacht dat zij voornamelijk verliezen gaan rapporteren. Hierdoor komt het aantal zorgaanbieders in de rode cijfers op ruim 250, een record. Bijna een derde van alle zorgaanbieders leed vorig jaar verlies.
EY doet enkele aanbevelingen om de situatie te verbeteren. De sector zou zich moeten afvragen of ze topzorg wil leveren, maar met stress voor het personeel en wachtlijsten of ze kan kiezen voor minder kwaliteit. De sector zou de deeltijdfactor moeten verhogen, meer regionaal moeten samenwerken bij moeilijk in te vullen functies, het aantal zelfstandigen tot het uiterste moeten beperken en meer inzetten op ict en innovatie.
De zorgkosten stijgen met leeftijd, zelfs exponentieel. Den Haag moet dus eindelijk eens inzien dat met een vergrijzende bevolking de zorgkosten als percentage van het BBP ook zullen stijgen.
.
Besparen kan je o.a. door de enorm dure behandelingen beter te reguleren. En het preventiebeleid moet veel beter, door o.a. een continue multimediacampagne om mensen hun voedings- en beweegpatroon te laten verbeteren.
.
Maar bezuinigen op de ouderenzorg alleen maar omdat die zorgkosten stijgen, dat kan makkelijk asociaal uitpakken.
Zorginstellingen zouden niet van de bank-cowboys afhankelijk moeten zijn. Banken eruit, de staat erin.
Precies mijn gedachte!
Misschien dat bij dit demissionair kabinet en hun in deze verantwoordelijk Ministers, Rutte IV ( VVD, D’66 en hun partners CDA en CU ), nu pas de bellen gaan rinkelen! Maar de euro’s staan in schril contrast tot de bijna onmenselijke “werklast” door vacatures en bijna 10 % VERZUIM. De huidige professionals in deze takken van langdurende individuele zorg voor het gezond bestaan worden door deze accountants “aangemoedigd” om te kiezen voor mindere kwaliteit ( geen topzorg meer??) en dit ook gezien de wachtlijsten. Neen, de bestuurders moeten de werklast afstemmen op het te verantwoorden passend volume, met behouden van passende professionele kwaliteit ( die overigens een kwestie van de aanwezige zorgprofessionals zelf is ), want daarvoor is men geïndiceerd ( en bekostigd ) en is kern van deze humane “arbeid”! EY schaam je.