Beeld: Mongkol/stock.adobe.com
Gemiddeld investeren de ziekenhuizen in de benchmark 0,8 procent van hun totale omzet in ict. M&I/Partners baseert zich daarbij op cijfers over boekjaar 2024. De voorgaande twee jaren was 1,1 procent van de omzet beschikbaar als investeringsbudget in ict. Dat de investeringen teruglopen, komt volgens de opsteller van de benchmark doordat de ziekenhuizen financieel onder druk staan en doordat de beschikbaarheid en de besteding van het geld uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) vertraging hadden. Ook wijzen ze als verklaring naar een vacuüm in het overheidsbeleid als vertragende factor. De formatie van het kabinet-Schoof duurde 223 dagen en was in juli 2024 rond.
Verwachte stijging
M&I/Partners denkt dat de investeringen op korte termijn weer op gaan lopen. “Voor komende jaren verwachten we weer een stijging van de ict-investeringen”, staat in het document, “in verband met uitvoering van het IZA en AZWA (Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord, red.) en de benodigde zorgtransformatie met behulp van digitalisering.” Doordat de IZA-pot inmiddels is uitgekeerd kunnen ziekenhuizen geld steken in de transitie naar hybride zorg met meer inzet van digitalisering en zorgtechnologie.
Exploitatiekosten
De verwachte toenemende investeringen zullen de komende jaren de exploitatiekosten doen stijgen, vermoeden de makers van de benchmark. Dat sluit aan bij een trend die al langer gaande is: de verschuiving van kapitaallasten (capex) naar exploitatiekosten (opex). Leveranciers bieden hun producten in toenemende mate aan op basis van abonnementen en licenties. Dat is een van de redenen waarom er geen grote kostenstijgingen zijn. Bovendien lukt het ziekenhuizen om zorgtechnologie steeds efficiënter in te zetten. De totale kosten voor ict lagen in 2024 op 5,8 procent van de omzet.
Impact van IZA
De eerste effecten van het losgekomen IZA-geld zijn inmiddels merkbaar volgens de publicatie. “Ziekenhuizen en ketenpartners delen steeds vaker dossiers en informatie, wat leidt tot betere coördinatie en minder dubbel werk”, valt erin te lezen. Ook worden zorgprocessen efficiënter en verbetert de continuïteit van zorg doordat ziekenhuizen steeds meer samenwerken met externe partijen. Reden om op de lauweren te rusten is dat echter nog niet. “Ondanks stapsgewijze vooruitgang blijft de impact nog beperkt; verdere stappen zijn nodig om patiëntgerichte en efficiënte zorg te realiseren.”
Betere beveiliging
De IZT benchmark stelt vast dat informatiebeveiliging inmiddels structureel op de agenda staat. Inmiddels voldoen de meeste ziekenhuizen aan de norm NEN7510. De volwassenheidsscore op het gebied van informatiebeveiliging en privacy is toegenomen van 3,1 naar 3,4. “Gezien de hoge druk vanuit wet- en regelgeving en toenemende dreiging van buitenaf, spreken nagenoeg alle benchmark-deelnemers de wens uit om over twee jaar de maximale score van 4 op deze onderdelen te behalen”, schrijft M&I/Partners. “Voor de ziekenhuizen vraagt dit om stevige interne inbedding van informatiebeveiliging en privacy.”
M&I/Partners voert sinds 2007 zowel de ICT Benchmark als de Medische Technologie Benchmark uit. Met ingang van dit jaar gaan de twee benchmarks samen verder onder de naam IZT Benchmark Ziekenhuizen. Dat sluit volgens de analisten aan bij de trend dat ict en zorgtechnologie naar elkaar toegroeien. Zo’n 90 procent van de Nederlandse ziekenhuizen doet mee aan de benchmark.
