Als gevolg van de huidige grote ontwikkelingen in de Nederlandse gezondheidszorg ontstaan nieuwe functies die op die ontwikkelingen inspelen. Gedacht kan worden bijvoorbeeld aan de zorgverkoopexpert binnen instellingen voor langdurige zorg, die als gevolg van de decentralisatie veranderen van zorgaanbieders in zorgverkopers.
Dit voorspelde Peter Andriessen, onderzoeker Trends & Ontwikkelingen bij FWG, advies- en onderzoeksbureau voor HR in de zorg. Hij sprak tijdens het FWG-evenement ‘Koersen op talent’ dat vandaag in Amersfoort plaatsvond. “Langzaam maar zeker komt in zorgorganisaties de tijd van afbreken tot een einde en breekt een periode van opbouw aan.” De meeste organisaties zijn nog bezig met bezuinigen, of zelfs overleven, maar volgens Andriessen zijn er ook wel degelijk pioniers die nadenken over de inzet van personeel, om de veranderingen in de zorg op te vangen.
Andriessen identificeert vijf ontwikkelingen op macroniveau die impact hebben op de zorgsector en op de functies die als gevolg daarvan veranderen, of zelfs nieuw ontstaan. Het gaat om substitutie van de tweede naar de eerste lijn; de hervorming van de langdurige zorg en decentralisatie naar gemeenten; de ontwikkeling naar meer ketenzorg, samenwerking en ontschotting; de snelle groei van technologische ontwikkelingen; en de toenemende aandacht voor het informeren van patiënten en cliënten.
Als gevolg van de substitutie, bijvoorbeeld, ontstaat de functie thuiszorgtherapeut van de toekomst, waarbij fysiotherapeuten en andere paramedici leren cliënten thuis te behandelen. Hun werk verschuift dus van de tweede naar de eerste lijn. Ook leren zij de zorg te verbeteren door meer samen te werken met onder andere wijkverpleegkundigen en andere betrokken zorgverleners in de thuissituatie.
Gezondheidsnavigator
Volgens Andriessen leidt de ontwikkeling naar meer ketenzorg ertoe dat zorgmedewerkers en facilitair medewerkers van niveau 1 en 2 naar elkaar toe groeien. Hij ziet in de toekomst een functie voor zich van geïntegreerde medewerker patiëntenservice, met taken op het gebied van voeding, huishouden en lichte ADL-zorg (Algemene Dagelijkse Verrichtingen). De toenemende aandacht voor het informeren van patiënten zal onder andere leiden tot de functie van onafhankelijke gezondheidsnavigator, die patiënten gaat helpen bij het voeren van moeilijke gesprekken met de arts maar ook met de zorgverzekeraar.
Terwijl er nieuwe functies ontstaan in de zorg, worden de bijbehorende scholingsmogelijkheden direct ontwikkeld. Andriessen: “De kritiek op het onderwijs is vaak dat het volgend is als het gaat om de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, maar ik zie dat er wel degelijk onderwijsinstellingen zijn die snel inspelen op wat werkgevers nodig hebben”.
Andriessen noemde verschillende opleidingen, zoals de combi-opleiding Helpende Zorg & Welzijn en Facilitaire Dienstverlening voor de geïntegreerde patiëntmedewerker. Verder blijkt een instituut de cursus Zorgverkoop zorgaanbieders aan te bieden, die past bij de zorgverkoopexpert. Dan is er voor de gezondheidsnavigator de cursus Werken met wet- en regelgeving in het sociaal domein en voor fysiotherapeuten die meer eerstelijnszorg verlenen de mastercourse Anderhalvelijnszorg voor fysiotherapeuten.