De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) deed vorig jaar een inval bij Altrecht Geestelijke Gezondheidszorg. Een boete van 700 duizend euro volgde. In het oktobernummer van HEADline, het blad voor financials in de zorg, praten Altrecht-bestuurder Richard Janssen en NZa-medewerker Daan Molenaar over deze periode na. Bij de zorginstelling kwam de inval van de zorgautoriteit hard aan, blijkt uit de woorden van Janssen. Volgens Molenaar zijn dergelijke onderzoeken nodig om het klimaat te veranderen.
Altrecht kreeg na onderzoek van de NZa deze zomer een boete van 700 duizend euro opgelegd. 600 duizend euro omdat zij, in de periode 2009 tot 2013, de dbc-administratie op onderdelen niet op orde had, 100 duizend euro vanwege verkeerde declaraties. Inmiddels heeft de zorginstelling maatregelen genomen om de administratie op orde te krijgen en onjuiste declaraties terug te betalen.
Voor Janssen voelde de NZa-inval als een film. “Het leek wel een confiscatie”, zegt hij in HEADline. “De manier waarop de ambtenaren binnen kwamen en onze mensen intimideerden (..). Medewerkers mochten niks meer aanraken, er werden toetsenborden opgetild om te kijken of er iets onder lag. Dat is vreemd voor een zorginstelling waar in vertrouwen met patiënten wordt gewerkt.”
Volgens NZa-medewerker Molenaar wordt er degelijke rekening gehouden met de gevoelens van mensen. “We weten dat een inval heftig is, bij eenpitters nog meer dan bij grote instellingen, dus dat doen we voorzichtig en professioneel, volgens vaste protocollen”, legt hij uit. “We willen voorkomen dat patiënten niet geholpen kunnen worden, maar ook binnen afzienbare tijd de benodigde informatie vinden. Die informatie is digitaal, op papier of via interviews te krijgen. Dergelijke onderzoeken zijn helaas nog steeds noodzakelijk is omdat er nog veel mis gaat, bewust of onbewust. We gaan geldverspilling tegen, dat we weer kunnen gebruiken voor goede zorg.”
Toch is volgends de NZa-medewerker de verrassing een noodzakelijk onderdeel van soort invallen. “We willen weten of hetgeen instellingen declareren, juist is. Dat is informatie die ze niet willen wegmaken, maar snelheid is geboden om te voorkomen dat er informatie bíj wordt gemaakt om declaraties achteraf toch te kunnen verantwoorden, en omdat we willen weten hoe bewust medewerkers zijn van wat ze doen. Vaak is de leiding zich nergens van bewust, maar blijkt er wel degelijk iets mis te zijn, zoals bij Altrecht en eerder bij het St. Antonius Ziekenhuis.”
“Het is goed dat zorgaanbieders investeren in controle”, vervolgt Molenaar, “want op termijn houden we daardoor meer geld over voor de juiste zorg. Die controle is een onderdeel van het medisch dossier. Als je zegt dat je 30 procent van je tijd kwijt bent aan administratie, klinkt dat vervelend. Maar als je zegt dat het om het medisch dossier gaat, vindt iedereen het prima.”
Over de vraag wie verantwoordelijk moet zijn voor die controle zegt Molenaar: “Hulpverleners willen liefst zo min mogelijk met administratie lastig gevallen worden, head’s zijn zich erg van de risico’s bewust, maar missen vaak de tools om er binnen de organisatie goed mee om te gaan. Bij raden van bestuur is men er zich de afgelopen twee, drie jaar bewuster van geworden. Toen we een paar jaar geleden een self assessment organiseerden bij een ziekenhuis, vroegen bestuurders boos waarom zíj moesten tekenen en vertelden heads dat het de eerste keer was dat ze dit onderwerp met de raad van bestuur en de raad van toezicht bespraken. Het is beter controle ín te bedden in de normale processen.”
Volgens Janssen hebben de afgelopen gebeurtenissen de invoering van horizontaal toezicht versneld. “De materiële betekenis van het onderzoek tot 2013 is gering. De verzekeraar heeft ook gezegd: ‘Laat ons naar de toekomst kijken.’ We hebben een systeem nodig dat proportioneel is en dat ieder begrijpt, want dán krijgen we compliance. We hebben peer pressure nodig en professionals moeten sneller feedback krijg en.”
Dat steeds meer zorginstellingen klaar zijn voor een vorm van horizontaal toezicht blijkt ook uit HEADs Financiële Zorgthermometer van dit kwartaal.
