Mensen die gebruik willen maken van wijkverpleegkundige zorg lopen tegen knelpunten aan die hun keuzevrijheid in de weg staan. De voornaamste knelpunten zijn het tekort aan personeel en het ontbreken van inzicht in het zorgaanbod.
Dit blijkt uit een onderzoek van Arteria Consulting in opdracht van de Landelijke Werkgroep Wijkverpleging, dat is uitgevoerd naar aanleiding van signalen over knelpunten die de keuzevrijheid van cliënten in de weg staan. De uitkomsten dienen als input om tot verbeterpunten te komen voor de contractering en zorginkoop van 2019.
Het adviesbureau heeft de knelpunten rond wijkverpleging in drie regio’s in kaart gebracht; Almelo, Rotterdam en Hilversum. Verwijzers en zorgaanbieders geven aan dat de problemen de laatste jaren zijn verergerd. In Almelo kan nog worden voorzien in de zorgvraag, maar in de andere regio’s leidt het personeelstekort ertoe dat cliënten niet bij alle zorgaanbieders kunnen worden aangenomen. En, schrijft Arteria: “Hoe complexer de zorgvraag, hoe langer de zoektocht van de verwijzers duurt”.
Vaste zorgverlener
Ook cliënten die aan de rand van een zorggebied wonen, zijn moeilijk plaatsbaar. Door het tekort aan zorgpersoneel is het inzetten van een extra route vaak niet mogelijk. Zorgaanbieders vangen de vraag tijdelijk op door flex-medewerkers in te zetten, maar dit betekent wel dat er meer verschillende gezichten aan het bed van de cliënt staan. Een vaste zorgverlener is juist één van de factoren die cliënten erg belangrijk vinden in de zorg die zij ontvangen.
Het verwijzen van cliënten naar wijkverpleegkundigen is lastig. Verwijzers zijn veel tijd kwijt met het vinden van een geschikte zorgaanbieder. Het ruime aanbod van zorgaanbieders biedt veel mogelijkheden in het vinden van een plek, maar vraagt ook kennis over kwaliteit van al deze aanbieders en inzicht in typen zorg die ze leveren. Voor verwijzers en cliënten is dit overzicht lastig en daarmee beïnvloedt het de toegankelijkheid van de zorg.
Naast de knelpunten die van invloed zijn op de keuzevrijheid, constateren de onderzoekers dat er knelpunten zijn die invloed hebben op de wijkverpleegkundige zorg. Zo ontvangen cliënten langer wijkverpleegkundige zorg als gevolg van de wachtlijsten voor de verpleeg- en verzorgingshuizen. Een ander knelpunt is de indicatietermijn van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) van zes tot acht weken. Dit leidt tot extra inzet van wijkverpleegkundige zorg, doordat zij in de overbruggende periode de voorzieningen opvangen die in de Wmo zijn aangevraagd.
