Talkshow met o.a. demissionair minister Kuipers - Foto: Bastiaan Heus
In een jaar tijd zijn 20 concrete doelen en een eerste aanpak opgesteld voor de komende tien jaar. Naast zorg richt de agenda zich nadrukkelijk ook op preventie en kwaliteit van leven, waarmee het belang van de mens nog meer centraal wordt gezet.
Progressie maken en versnellen
“We hebben de hele samenleving nodig om de impact van kanker te verminderen.” Daarmee trapt dagvoorzitter Inge Diepman de opening van de lancering van de Nederlandse Kanker Agenda af. “We moeten collectief progressie maken en versnellen.”
Volgens demissionair minister Ernst Kuipers, aanwezig als gast bij de lancering, is de Kankeragenda heel erg hard nodig. “Mooi dat al deze partijen in korte tijd bij elkaar zijn gebracht en er in zijn geslaagd om met een heldere boodschap te komen richting partijen als de overheid en zorgverzekeraars. We moeten naar oncologische netwerkzorg en bevolkingsonderzoeken intensiveren.”
Programmamanager bij het NKC Carla van Laer: “Eén op de twee mensen krijgt kanker, steeds meer mensen moten leven met kanker. Losse partijen doen daarbij enorm hun best maar lopen tegen grenzen aan. Er was dan ook behoefte om een volgende stap te zetten. Door verschillende partijen met elkaar in gesprek te laten gaan krijg je een ander verhaal.”
Er is volgens Van Laer bewust gekozen voor een agenda in plaats van een actieplan. “Een agenda is actiegericht, er staan afspraken in waar we ons aan moeten houden.”
Oproep vanuit Europa
Vanuit Europa is druk gelegd op Nederland voor een Nederlandse Kanker Agenda. Nederland is hiermee het laatste land binnen Europa. Kuipers geeft daarbij aan dat we lang hebben gedacht dat de zorg en preventie in Nederland goed geregeld is. “Op veel punten is dat niet zo, als het gaat om de incidentie, sterfte en overleving van kanker dan is dat soms aanzienlijk slechter vergeleken met andere Europese landen. De zorg is nog te gefragmenteerd.” Kuipers wil dan ook een andere aanpak: “We moeten naar oncologische netwerkzorg en de bevolkingsonderzoeken intensiveren.”
In tegenstelling tot andere Europese landen is de Nederlandse Kanker Agenda ‘bottum-up’ opgesteld door het collectief. Daar ligt volgens Van Laer ook de kracht. “De agenda wordt niet opgelegd door de overheid maar wordt gedragen door meer dan 100 organisaties. Wij kunnen hier mee door, ongeacht wat er in de politiek gaat gebeuren.”
Adviezen voor de politiek
De demissionair minister heeft daarbij een aantal adviezen voor zijn opvolgers. “Besef goed dat de maatregelen die je nu neemt effect hebben op het aantal mensen met kanker de komende 50 jaar. Daarbij is met preventie en bevolkingsonderzoek veel impact te halen.”
De minister benadrukt verder het belang van oncologische netwerkzorg. “Er kan veel dichtbij, maar kijk op welke manier een volwaardig ziekenhuis onderdeel moet zijn van een netwerk.”
Ten slotte vraag Kuipers aandacht voor mensen waarvoor de behandeling is afgerond. “Mensen die zijn genezen of juist een palliatieve behandeling nodig hebben, daar is nog veel te verbeteren.”
Preventie
Veel doelen zijn gericht op preventie en sociaal economische begeleiding. “Deze hebben een grote plek gekregen. We willen de golf van zorg die op ons afkomt afvlakken”, zegt Van Laer. Kuipers haalt daarbij het voorbeeld aan van de preventieve bevolkingsonderzoeken. “De screening zou meer gepersonaliseerd moeten worden. Een aanvraag daarvoor ligt inmiddels bij de Gezondheidsraad.”
Versnellingsteams
De agenda is opgedeeld in drie fasen, leven voor, met en na kanker. Er staan daarvoor twintig doelen op de agenda. Volgens het collectief is het daarbij belangrijk om focus aan te brengen. Daarom zijn voor vijf van de twintig doelen versnellingsteams ingericht. Zij richten zich op de doelen rookgedrag, vroege opsporing, late gevolgen, zeldzame tumoren en werk en kanker.
Nederlands Kanker Collectief
Het Nederlands Kanker Collectief (NKC) is een onafhankelijk en open collectief geïnitieerd door IKNL, KWF en NFK. Samen werken zij aan een maatschappij waar kanker minder druk op legt. Het NKC bestaat uit diverse organisaties, met daarbij onder andere onderzoeksinstellingen, patiënten-, zorg- en maatschappelijke organisaties, belangenbehartigers, financiers en overheden.
Het collectief wordt ook het komende jaar ondersteund door de ‘NKC hub’; een projectteam, onder leiding van de programmamanager van het NKC. Van Laer: “We willen hiermee de grote beweging houden en versnellen.”
Dat is een prachtig initiatief! Verbazingwekkend dat Nederland als laatste land in Europa een nationale kanker agenda krijgt. Dit is ook goed nieuws voor de preventie. By the way: NL is het enige land met een Wet op het bevolkingsonderzoek. Misschien dat deze wet onbedoeld een preventie remmende werking heeft.