Het is werkgevers, personeel en patiëntenorganisaties in de verpleeghuiszorg niet gelukt om afspraken te maken over het verminderen van de werkdruk en verbeteren van de kwaliteit van zorg. Staatssecretaris Van Rijn had de partijen tot 1 oktober gegeven om er samen uit te komen. Nu is het Zorginstituut Nederland gevraagd zich over het kwaliteitskader buigen.
Patiëntenfederatie Nederland, V&VN, Verenso, BTN en ActiZ hebben het afgelopen jaar in het kader van het project Waardigheid en Trots gewerkt aan een nieuw kwaliteitskader voor de verpleeghuiszorg. Samen waren zij met een visie gekomen, maar de overeenstemming met andere partijen in de branche, zoals de IGZ en de zorgverzekeraars, werd niet bereikt.
Het Zorginstituut moet er nu voor gaan zorgen dat er indicatoren komen voor de kwaliteit van verpleeghuiszorg. Hoeveel personeel moet er aanwezig zijn op een verpleeghuisafdeling? Wie is waarvoor de eindverantwoordelijke? Maar ook, hoe kan de verpleeghuiszorg eraan bijdragen dat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen? Het Zorginstituut heeft doorzettingsmacht, wat betekent dat de partijen gebonden worden aan het kwaliteitskader waar het instituut mee komt.
Lijstjes
Verenso, de vereniging van en voor specialisten ouderengeneeskunde, stelt in een reactie dat momenteel “het fundament ontbreekt” voor dit soort indicatoren. “Indicatoren horen bij transparantie en het afleggen van verantwoording. Maar dan moeten we wel meten wat ook daadwerkelijk bijdraagt aan de kwaliteit van zorg zonder een toename aan administratieve lasten.”
Ook ActiZ hoopt dat de doorzettingsmacht niet betekent dat “de oude vinklijstjes en indicatorensets zullen terugkeren”. De vereniging van werkgevers in de zorg vindt dat transparantie niet een doel op zichzelf moet zijn, maar een middel.
Volgens een woordvoerder van Actiz willen zorgverzekeraars de kwaliteitsindicatoren ook gebruiken bij hun inkoop. Patiëntenfederatie Nederland zou de kwaliteitsinformatie ook willen gebruiken als beoordeling waarop patiënten hun keuze voor een zorgaanbieder kunnen baseren. Met deze beide doeleinden is Actiz het niet eens.
Toetsen
De grootste beroepsorganisatie van verpleegkundigen en verzorgenden, de V&VN, gaat zelf de eigen Leidraad Personeelssamenstelling toetsen bij 25 zorginstellingen. “Verschillende politieke partijen vragen om een getalsnorm per afdeling, een minimale personeelsbezetting”, stelt V&VN in een verklaring.
“Ook een deel van de leden van V&VN zou graag een vaste norm willen. Toch kiest V&VN bewust voor een praktijktoets zonder getal, maar met inhoudelijke, kwalitatieve normen. Er is geen getal wat op alle situaties, bij alle gebouwen, bij alle cliëntengroepen, bij alle ICT-infrastructuren en alle arbeidsmarktvraagstukken past,” zegt Sonja Kersten van de organisatie. “Daarom krijgen verzorgenden en verpleegkundigen nu de kans om aan te geven wat zij nodig hebben voor hun bewoners, in hun gebouw en hun organisatie.”
Januari
Het Zorginstituut Nederland bevestigt dat het de regie op de verdere ontwikkeling van het Kwaliteitkader en de Leidraad personeelssamenstelling Verpleeghuiszorg overneemt, maar benadrukt dat dit in samenspraak zal zijn met de betrokkenen uit de verpleeghuiszorg.
“Het Zorginstituut heeft zijn Kwaliteitsraad daarom nu gevraagd de realisatie van zowel het Kwaliteitskader als de Leidraad personeelssamenstelling op zich te nemen, met als doel dit in januari 2017 af te ronden. De Kwaliteitsraad neemt op basis van wat er nu ligt de verantwoordelijkheid op zich voor oplevering van deze belangrijke kwaliteitsproducten”, aldus een woordvoerder van het Zorginstituut.