Het percentage mensen met astma of chronisch obstructieve longziekte (COPD) dat contact heeft met de praktijkondersteuner van de huisarts in drie jaar bijna vertienvoudigd. Dit blijkt uit onderzoek naar de zorg- en leefsituatie van mensen met astma en mensen met COPD, dat het NIVEL (Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) sinds 2001 jaarlijks uitvoert.
Contacten
In 2003 had slechts vier procent van de mensen met astma en zes procent van de mensen met COPD contact met de praktijkondersteuner. In 2006 was dat dertig respectievelijk 42 procent. In dezelfde periode daalde het aantal contacten met de huisarts van gemiddeld zes naar vierenhalf voor mensen met astma en van zessenhalf naar circa vijf voor mensen met COPD. Of de daling in het aantal huisartscontacten een gevolg is van de toename van het contact met de praktijkverpleegkundige is op dit moment nog niet duidelijk.
Informatie en toegankelijkheid
Astma- en COPD-patiënten vinden de zorg van de praktijkondersteuner toegankelijker dan die van de huisarts of de longarts. Een van de redenen die ze noemen is dat de praktijkondersteuner meer tijd voor hen heeft. Uit inventarisatie blijkt dat de patiënten meer informatie willen over het gebruik en de werking van medicijnen en hoe ze met benauwdheid kunnen omgaan. Twintig tot vijfentwintig procent van de mensen met astma of COPD vindt deze informatie niet bij de huisarts of longarts, maar wel bij de praktijkondersteuner: 94 tot 99% van de patiënten krijgt van hem voorlichting over medicijnen en uitleg over behandeldoelen.
Samenwerking en afstemming
De praktijkondersteuner lijkt met succes een deel van de chronische zorg van de huisarts over te nemen. Echter, één op de vijf patiënten met astma en COPD geeft aan dat de informatie die de praktijkondersteuner geeft soms tegenstrijdig is met de informatie van andere zorgverleners. Het gaat daarbij vooral om informatie over zelfzorg en leefregels. Dit kan voor patiënten verwarrend werken en hen onzeker maken ten aan zien van zelfzorgtaken, zegt NIVEL-onderzoeker Monique Heijmans. Omdat veel zorgverleners betrokken zijn bij de zorg van mensen met astma en COPD is een zekere taakverdeling noodzakelijk. Samenwerking en afstemming wordt steeds belangrijker.
Nationaal Panel
Het onderzoek is verricht door middel van schriftelijke enquêtes onder een representatieve groep van zo’n duizend mensen met astma of COPD van vijftien jaar en ouder uit het Nationaal Panel Chronisch Zieken en Gehandicapten (NPCG) van het NIVEL.