Minister Agema wil SEH, IC en acute verloskunde uit marktwerking halen

Foto: Anela/peopleimages.com / stock.adobe.com

In dit ongevraagde advies pleit de RVS voor groot onderhoud aan het zorgstelsel. Om de zorg toegankelijk te houden, stelt de raad voor om de concurrentie af te schaffen voor huisartsenzorg, ggz, acute zorg en wijkverpleging. De Wet langdurige zorg (Wlz) zou grotendeels moeten worden opgeheven, adviseerde de RVS in juni 2023. Dat het kabinet nu pas reageert, heeft onder meer te maken met de langdurige demissionaire status van het vorige kabinet.

Minder markt acute zorg

Agema ziet op drie hoofdpunten raakvlakken met de aanbevelingen van de RVS en het huidige kabinetsbeleid. In de eerste plaats is dat de transitie van concurrentie en fragmentatie naar samenwerking en vereenvoudiging. De minister kondigt in haar Kamerbrief aan dat ze de spoedeisende-hulpafdelingen (SEH’s), de acute verloskunde en de intensive care (IC’s) wil financieren via een vast budget. Hoe ze dat precies wil gaan doen, komt in een andere Kamerbrief, waarin het kabinet zijn visie geeft op de marktwerking in de zorg. Die wil ze “binnenkort” naar de Kamer sturen.

Solidariteit

Behoud van solidariteit in het zorgstelsel ziet Agema als tweede raakvlak. De RVS schrijft dat de manier waarop in Nederland de zorg is georganiseerd onvoldoende rekening houdt met de draagkracht van burgers. Daarom pleit de raad voor een transitie van individuele naar gedeelde verantwoordelijkheid. Agema verbindt dat met haar streven de zorg toegankelijk te houden voor iedereen. De verlaging van het eigen risico past volgens Agema in dit beleid, naast andere maatregelen om de bestaanszekerheid te verbeteren en een aanzet tot de beleidsagenda ‘Gezondheid in alle beleidsdomeinen’.

Meer overheidsregie

Het derde hoofdpunt is de transitie van een ‘gefixeerd en gesloten naar een open en lerend systeem’, dat de RVS adviseert. De raad constateert dat ons zorgstelsel onvoldoende is toegerust voor afwegingen als de publieke waarden van toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid botsen. Daarom zou de overheid meer regie moeten nemen. Agema wil daarom “duidelijkere afspraken en samenwerking tussen partijen” en “meer sturing vanuit de overheid waar dat nodig en mogelijk is”.

Taken Zorginstituut

Daarnaast kijkt ze naar aanpassing van de wettelijke kwaliteitstaken van het Zorginstituut Nederland om te komen tot een meer lerend en open systeem. Bovendien neemt ze de taak pakketbeheer van het Zorginstituut onder de loep en “de rollen van zorgverzekeraars, zorgkantoren, gemeenten, zorgaanbieders, zorgverleners en patiënten daarbij”. Bewezen effectieve zorg moet in het pakket en toegankelijk zijn voor iedereen. Zorg die niet effectief is, moet uit het basispakket stromen.

Agema en het zorgstelsel

Minister Agema is dus niet van plan om in haar kabinetsperiode het zorgstelsel helemaal op de schop te nemen. Wel is ze het eens met de oproep van de RVS tot een dialoog over “de gezamenlijke bijdrage aan een duurzaam en adaptief zorgstelsel”.