Het effect van de inzet van mystery guests in de zorg valt vooralsnog tegen. De klantrapporteurs hebben onvoldoende toegang tot relevante informatie en zijn onvoldoende getraind. Dit constateert instituut Beleid en Management Gezondheidszorg (iBMG).
Het iBMG constateert ondermeer dat de mystery guest geen bevoegdheden heeft. Hierdoor kan de mystery guest bijvoorbeeld geen patiëntendossiers inzien. Ook kunnen niet openbaar toegankelijke plekken niet bekeken worden. Bovendien heeft de mystery guest lang niet altijd een goede kijk op wat vanuit patiëntenperspectief goede kwaliteit van zorg is, op basis waarvan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) kan optreden. Training hierin lijkt onontbeerlijk, aldus het iBMG.
Rouleren
Daarnaast heeft de IGZ inmiddels zelf ook nieuwe vormen van toezicht ontwikkeld die de mystery guest voor een deel overbodig maken. Om een “frisse blik” te behouden rouleren inspecteurs sinds kort over regio’s en voeren ze vaker onaangekondigde bezoeken uit.
Patiëntenperspectief
De inzet van mystery guests als instrument van toezicht wordt gezien als een manier om de kwaliteit van zorg vanuit patiëntperspectief te beoordelen en te verhogen. Op voorspraak van het kabinet Rutte I en de Tweede Kamer heeft de IGZ in 2011 daarom een pilot uitgevoerd met mystery guests in de ouderenzorg. Daartoe is een extern bureau in de hand genomen met ervaring in het optreden als mystery guest. In totaal zijn 22 bezoeken aan zorginstellingen voor de IGZ uitgevoerd. Het iBMG van de Erasmus Universiteit heeft deze pilot geëvalueerd met als voornaamste conclusie dat de resultaten van de inzet van mystery guests tegen vallen.