Rechter tikt ex-minister Kuipers op de vingers

Beeld: Shutterstock/dotshock

VWS had in 2022 bepaald hoeveel medisch specialisten elk ziekenhuis mag opleiden, maar had daar helemaal geen bevoegdheid voor. De verdeling is daarom teruggedraaid door het College van Beroep voor het bedrijfsleven, de hoogste rechter. De uitspraak is definitief, er is geen hoger beroep mogelijk.

Verdeelplan

In het verdeelplan is het maximale aantal instroomplaatsen per medisch specialisme en per opleidingsinstelling voor het jaar 2023 vastgesteld en zijn de instroomplaatsen over de zeven Onderwijs- en Opleidingsregio’s binnen Nederland verdeeld. De OOR’s zijn verbonden met de zeven universitair medische centra.

De ziekenhuizen die samen OOR Leiden vormen, hebben tegen dat verdeelplan beroep ingesteld. Zij vinden dat er te weinig opleidingsplaatsen aan de OOR Leiden zijn toegekend en hebben aangevoerd dat het verdeelplan geen wettelijke grondslag heeft. Het CBb geeft hen daarin gelijk. De minister is op grond van de Wet marktordening gezondheidszorg alleen bevoegd om algemene aanwijzingen aan de NZa te geven. De minister mag geen aanwijzingen geven over individuele zorgaanbieders en evenmin nadere besluiten nemen om een algemene aanwijzing in te vullen. Minister Kuipers was dus niet bevoegd om het verdeelplan op te stellen.

NZa

Het College van Beroep voor het bedrijfsleven oordeelt dat de verdeling geen wettelijke grondslag heeft en dus ongeldig is. Omdat het beroep gegrond is, moet de minister de proceskosten van de ziekenhuizen betalen. Het College voorziet zelf in de zaak door het besluit van 23 augustus 2022 tot vaststelling van het verdeelplan te herroepen, omdat er voor de minister geen bevoegdheid is dat besluit te nemen.

De uitspraak heeft geen directe gevolgen voor geneeskundestudenten die op grond van het verdeelplan zijn aangenomen of afgewezen voor een opleiding tot medisch specialist, zo laat een woordvoerster van het CBb aan het ANP weten. “Die vraag is niet aan ons voorgelegd. Wij hebben geconstateerd dat het ministerie niet bevoegd is, het verdeelplan is weg. Hoe het nu verder moet, is aan de minister.”

LUMC

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), dat de specialistenopleidingen in de regio coördineert, noemt de uitspraak “een goede stap in de juiste richting. Door het verdeelplan is scheefgroei ontstaan. Ziekenhuizen in andere regio’s die geen studenten opleiden, kregen wel opleidingsplaatsen toegewezen, waardoor die regio’s veel te groot werden. Nu moet de overheid terug naar de tekentafel. We gaan dit onmiddellijk bespreken met het ministerie. De consequenties voor studenten kunnen we nog niet overzien.”

Minister Helder

Demissionair minister Conny Helder (Volksgezondheid) gaat de uitspraak bestuderen en maakt later bekend wat de gevolgen zijn, zegt haar woordvoerder. Die merkt ook op dat in beroep gaan op de uitspraak niet mogelijk is. “Dat betekent dat we ons ertoe moeten verhouden.”