Foto: Anthony Leopold / stock.adobe.com
De peiling schetst een somber beeld van de huidige en toekomstige financiën van de sector. Ter vergelijking, een jaar geleden ging 12 procent van de ondervraagden uit van een negatief resultaat. Voor het onderzoek hield Finance Ideas een enquête onder 151 medewerkers van financiële afdelingen van zorgaanbieders.
Convenanten
Een vijfde van de ondervraagden gaat ervan uit dat de organisatie niet kan voldoen aan de bancaire convenanten. De vertrouwensindex in het financieel resultaat ligt lager dan in de jaren 2014 en 2015 toen zorgtaken werden gedecentraliseerd naar gemeenten. Alleen tijdens de start van de coronapandemie stond het vertrouwen in de financiën van zorginstellingen lager.
Bijna de helft van de ondervraagden verwacht investeringen te moeten uitstellen of te versoberen. Een geplande inhaalslag na de coronapandemie om investeringen te doen wordt uitgesteld, ook door gestegen bouwkosten en de stijgende rente.
Personeelskosten
De gestegen personeelskosten wordt door 81 procent van de respondenten genoemd als belangrijkste reden voor de verslechtering van het resultaat. Het personeelstekort leidt sectorbreed tot hoge werkdruk en hoge inhuurkosten. Het voortschrijdend ziekteverzuim voor 2022 bedraagt 10,7 procent en ligt als gevolg van de hoge werkdruk op een ‘all-time high’. Vooral binnen de gehandicaptenzorg worden de personeelskosten genoemd als belangrijkste onderwerp. Door 29 procent van de financials in de enquête wordt ook de stijgende energielasten genoemd.
“De cursus koffiedik is afgelast maar het is evident dat zorginstellingen na Covid nog een harde klap moeten verwerken. Een (gedeeltelijke) compensatie voor de inflatie is mooi maar de echte uitdaging blijft het tekort aan handen aan het bed”, zegt Jorrit Wigchert, voorzitter van Fizi. “Geld om significant te investeren in digitalisering, domotica, nieuwe opleidingen en toekomstbestendig vastgoed is er vrijwel niet. De politiek schuift moeilijke keuzes voor zich uit of laat deze aan bestuurders en medici.”
Hij pleit voor een sterkere focus op innovatie en digitalisering zodat er minder handen aan bed nodig zijn. Hiervoor moeten zorginstellingen investeren, maar juist die investeringsruimte staat onder druk door macro-economische ontwikkelingen. Volgens Wigchert is het ook belangrijk om in te zetten op preventie zodat de vraag naar zorg wordt verlaagd.
Hogere tarieven
Op verzoek van het ministerie van VWS verhoogde de Nederlandse Zorgautoriteit al de (maximum-)tarieven, budgetten en vergoedingsbedragen voor 2023 vanwege de algemene inflatie. Hierdoor krijgt de tweedelijnszorg volgend jaar 640 miljoen euro erbij. De apotheekbranche krijgt 320 miljoen en de Wlz 560 miljoen extra. De ggz ontvangt 70 miljoen euro extra en de eerstelijnszorg-instellingen 140 miljoen euro. De wijkverpleging krijgt er volgend jaar 7 miljoen euro bij.
Ook kijkt VWS naar een plan om de pijn van de stijgende energierekeningen in de zorg te verzachten, maar daarbij werd ook opgemerkt dat VWS niet alle extra energiekosten gaat compenseren. Minister Conny Helder riep zorginstellingen ook op aan te kloppen bij het zorgkantoor voor bijvoorbeeld een overbrugging.
Goed dat ook de financiële medewerkers AAN de zorg van zich laten horen. Personeelskosten in de Zorg stijgen en dragen o.a. bij aan rode cijfers. Een “grosze Kladeradatsch” dreigt en de banken zullen binnenkort maatregelen moeten nemen. We zien hier de gevolgen van overheidsbeleid, maar die schijnen nog niet op het bordje van de systeemverantwoordelijke overheid ( VWS ) te liggen. Opnamestops, wachtlijsten, uittocht van verpleegkundigen en verzorgenden IG. Eerst nog naar ZZP aanbod en dan omzien en omscholen naar andere sectoren. Wie keert dit tij? Mooie en goede vergezichten ( IZA ) genoeg, maar de huidige werkelijkheid vraagt andere steun. VWS kiest voor “als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan” en dus niet voor oplossing. Rutte IV heeft de moed daarvoor blijkbaar opgegeven en gaat pragmatisch ( bedrijfskundig ) voort. Misschien kan de Eerste Kamer nog ingrijpen, net als in 1989 ( Witte Woede)?
”Tekort aan personeel drukt bijna helft zorginstellingen in de rode cijfers…De gestegen personeelskosten wordt door 81 procent van de respondenten genoemd als belangrijkste reden voor de verslechtering van het resultaat. Het personeelstekort leidt sectorbreed tot hoge werkdruk en hoge inhuurkosten…” We kunnen dus stellen dat het financieel tot rampen leidt maar vooral ook tot nodeloos lijden bij duizenden mensen, elke dag en dit speelt al decennia lang, wie weet nog hoe verplegenden en verzorgenden de straat op renden en smeekten om mkeer handen aan bed. De politiek weigert principieel tot de dag van vandaag in te grijpen, zijin zijn met echt belangrijke zaken bezig. Bestuurders zijn ook met echte belnagrijke dingen bezig evenals de beroepsverenigingen en vakbonden van verpleegkundigen en verzorgenden.
Er is misschien hoop voor het ziekenhuispersoneel als zij eens collectief lid worden van vakbond Nu ’91. En dan als achterban gaan gedragen.
Misschien helpt dat. Het is in iedergeval meer dan het vrijwel “niks” wat het ziekenhuispersoneel nu doet.
Beetje balonnen en vlaggetjes met stickers is zo niet van nu.
Ben het eens met jouw oproep. NU’91 is bloedverwante categorale vakorganisatie voor verpleegkundigen en verzorgenden IG en ook internationaal aangesloten bij de ICN; CNV en FNV zijn vakcentrales en daarbinnen is er ook een aanverwant onderdeel meer passend voor Zorgwerkers.