Verkenners: medische ethiek struikelblok bij formatie van kabinet

Dat blijkt uit documenten die de twee verkenners gisteren naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. Jorritsma en Ollongren hebben tien issues gesignaleerd waarover afspraken moeten worden gemaakt bij de vorming van een nieuw kabinet. De verkenners noteren onwil bij D66-fractieleider Sigrid Kaag om het huidige wetsvoorstel over het voltooid leven aan de orde te stellen: “Bij formatie regelen is geen optie, we gaan geen stap terug zetten.”

Demissionair premier Rutte vindt medische-ethiek het grootste struikelblok voor de vorming van een coalitie met de ChristenUnie: “Pas als de optie met JA21 niet werkt, komt wat de VVD betreft de ChristenUnie in beeld, waarbij dan wel de vraag aan de orde zal zijn hoe we een politiek antwoord formuleren op bepaalde medisch-ethische onderwerpen”, laat hij weten in een vandaag vrijgekomen brief aan de ex-verkenners.

Voltooid leven

In de aantekeningen van de verkenners staat dat D66 en GroenLinks vinden dat er in het regeerakkoord niets afgesproken moet worden over medisch-ethische onderwerpen. “Voltooid leven bij formatie regelen is geen optie”, vertelt Kaag aan de verkenners: “Moet in Tweede Kamer blijven. Spelen ook andere medisch-ethische vraagstukken.”

Vrije kwesties

GroenLinks is het eens met de democraten, blijkt uit de aantekeningen: “Dat zijn vrije kwesties.” Dat betekent dat een onderwerp zonder afspraken in het regeerakkoord in de Tweede Kamer kan worden besproken: “Nul tijd aan besteden”, zegt GroenLinks. Fractieleider Jesse Klaver bedoelt dat de medisch-ethische onderwerpen niet moeten worden vastgelegd in het regeerakkoord.

Met name D66 wil na vier jaar regeren met de ChristenUnie onderwerpen op de medisch-ethische agenda. Dat kon de afgelopen periode niet, omdat in het laatste regeerakkoord is vastgelegd dat niet te doen: het was een belangrijke eis van de ChristenUnie om toe te treden tot het huidige kabinet. Daarom zegt D66 tegen de ex-verkenners: “Moeilijk als daar überhaupt niet over gesproken kan worden. Waar het uitkomt geen idee, maar moet gewoon besproken worden,” vermelden de aantekeningen.

Nationaal Herstelplan

In de besprekingen van de fractieleiders met de verkenners kwam de zorgsector ter sprake bij de invulling van het zogenoemde Nationaal Herstelplan. De VVD wil een deel van dat geld gebruiken voor de zorg: “Achterstallige zorg, opschalen IC-capaciteit.” Over de wensen voor de zorgsector: “Liefdevol, maar enigszins betaalbaar.” Enige andere partij die input geeft aan het Herstelplan met betrekking tot de zorg is de SP: “Corona vergroot bestaande problemen.” De verkenners vatten de wensen van de SP samen: “Zorg publieker en meer middelen.” Verder laat de PvdA weten “toegankelijke zorg” prioriteit te geven.

Functie elders

De informatie van de oud-verkenners is een van de bijlagen bij de vorige week per ongeluk bekend geworden notitie ‘Aandachtspunten 2^e ronde’. Die droeg Ollongren bij zich toen ze vanwege een coronabesmetting het Binnenhof in Den Haag moest verlaten. In dit document staat onder meer: ‘positie Omtzigt, functie elders’.