Hans Wiegel, voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland, heeft ziekenhuizen opgeroepen om samen met zorgverzekeraars te bekijken hoe de groeiende zorgvraag kan worden opgevangen door efficiënter werken, specialisatie, concentratie en spreiding van ziekenhuiszorg en verbetering van kwaliteit. Hij deed dit dinsdag in Den Haag op de ZN-relatiedag met het thema ‘ombuigen of barsten?’
Betaalbare zorg
Minister Schippers heeft afgelopen zomer namens het kabinet de vraag ‘Hoe houden we de zorg betaalbaar?’ voorgelegd aan de Sociaal Economische Raad. Niet alleen het kabinet staat voor deze moeilijke vraag. Wiegel: “Alle partijen in de zorg moeten hun steentje bijdragen aan de oplossing. Een goede stap is het akkoord over een beheerste kostenontwikkeling in de ziekenhuiszorg dat de minister net voor de zomer heeft gesloten met zorgaanbieders en zorgverzekeraars. De partijen hebben in dit akkoord afgesproken zich in te spannen om een trendbreuk te realiseren in de uitgavengroei. Die trendbreuk is groter dan veel mensen denken: de beschikbare volumegroei voor 2012 is zelfs nihil. Wij hebben dat inmiddels ook aan de ziekenhuizen voorgerekend. Die waren daar boos over, maar hun handtekening staat toch echt onder dezelfde cijfers.” Wiegel roept de ziekenhuizen daarom op “om niet achteruit te onderhandelen, maar samen met zorgverzekeraars te bekijken hoe de groeiende zorgvraag kan worden opgevangen.”
Kwaliteit
Dit kan volgens Wiegel onder meer door het terugdringen van onnodige praktijkvariatie, concentratie en specialisatie. “Praktijkvariatie kan duiden op over- of onderbehandeling en daarom is er vaak een directe relatie met de kwaliteit van de geleverde zorg.” Ook “door behandelingen te concentreren bij ziekenhuizen of klinieken die goede kwaliteit leveren, zijn de resultaten beter. Dat levert, naast blije patiënten, ook minder vervolgkosten op”, aldus Wiegen. “Concentratie en specialisatie zorgt ervoor dat bestaande capaciteit beter wordt benut en dat zorgaanbieders hun werk steeds beter en efficiënter kunnen doen. Maar dan moeten we kwaliteitsverschillen wel zichtbaar maken. Wij hebben daarom, met steun van patiëntenorganisaties, het initiatief genomen voor het maken van inkoopgidsen. En voor het meten van patiëntenervaringen. Ook hebben de zorgverzekeraars de discussie over minimumvolumenormen gestart. We zien nu gelukkig dat beroepsgroepen, zoals de Verenging van Heelkunde, dat stokje overnemen.”
Inkoopbeleid
Dankzij het inkoopbeleid van zorgverzekeraars zijn de kosten van generieke geneesmiddelen inmiddels met zo’n driekwart miljard euro gedaald. Iets dat de overheid met dertig jaar aanbodregulering nooit voor elkaar heeft gekregen en dat ook internationaal ongeëvenaard is, zo stelt Hans Wiegel.
Farmacie
Nu de farmacie per 1 januari aanstaande verregaand geliberaliseerd wordt, voorziet ZN echter een kostenstijging. Wiegel: “ZN is voorstander van prijsliberalisering, maar had graag gezien dat deze geleidelijk wordt ingevoerd. Het onvoorwaardelijk invoeren van vrije prijzen kan na vijf jaar namelijk leiden tot een kostenstijging van 170 tot 200 miljoen euro, zo blijkt uit onderzoek van de Boston Consulting Group.”