Ondanks een daling van de ligduur zijn de gemiddelde kosten per ziekenhuisopname in 2010 met ruim 3 procent gestegen tot bijna vijfduizend euro per opname. Dit blijkt uit onderzoek van accountantsbureau Ernst & Young.
In 2009 bedroeg de gemiddelde klinische ligduur nog 5,8 dagen. In 2010 is deze afgenomen tot 5,5 dagen. De kortere ligduur gaat gepaard met een hoger aantal opnames per bed. Lag het gemiddeld aantal opnames per bed in 2009 nog rond de 82, in 2010 is dit met gemiddeld 7 procent gegroeid, variërend van 63 opnames per bed in de UMC’s tot 96 opnames per bed in de topklinische ziekenhuizen.
Kostenstijging
Opvallend is dat er naast een hogere productie ook sprake is van stijgende kosten per opname. De totale lasten per opname zijn in 2010 gestegen met gemiddeld 3,1 procent tot 4.975 euro per opname, variërend van ruim 3.400 euro per opname in de algemene ziekenhuizen tot ruim 26.000 euro per opname in de UMC’s.
Zorgzwaarte
Een specifieke oorzaak voor de stijgende kosten valt volgens Ernst & Young niet direct aan te wijzen. Zowel de personele lasten als de overige kosten zijn in 2010 toegenomen. Opvallend is wel dat de kosten per klinische opnamedag veel harder stijgen dan de kosten per opname. Volgens Monique van Dijen, partner Healthcare Advisory van Ernst & Young, is hier mogelijk sprake van een verband met de dalende ligduur. “In algemene zin is het zo dat als de verpleegduur afneemt, de zorgzwaarte toeneemt”, aldus Van Dijen.
Hoofdprijs
Een andere kostenverhogende factor is de post Personeel Niet in Loondienst. “Verpleegkundigen gaan steeds vaker uit loondienst om zich als zelfstandige of via een detacheerder weer te laten terughuren”, stelt Van Dijen. “Dan betaal je gelijk de hoofdprijs.”
Verwateren
Hoewel ziekenhuizen op veel kostenposten niet direct invloed hebben, laten ze volgens Van Dijen veel kansen op kostenbeheersing en efficiencywinst liggen. “Ziekenhuizen steken veel tijd in verbetertrajecten, maar vaak gebeurt het op projectbasis binnen individuele afdelingen”, aldus Van Dijen. “Je kunt een heel verbetertraject op de OK invoeren, maar als daardoor de problemen in het beddenhuis toenemen heb je per saldo niet veel gewonnen. Bovendien verwatert het effect van projecten snel en hebben bestuurders geen zicht op wat het werkelijk oplevert.”
Grip
Volgens Van Dijen ligt het antwoord in integraal capaciteitsmanagement. “Een voorbeeld hiervan is het stroomlijnen van de OK-benutting in combinatie met de bedbezetting in de kliniek”, zegt Van Dijen. “Het betrokken ziekenhuis kon meteen 10 miljoen euro hard besparen.” Dat bij zo’n integrale aanpak individuele belangen soms moeten wijken, hoeft volgens Van Dijen geen beletsel te zijn: “Natuurlijk hechten dokters aan hun rechten op bijvoorbeeld zoveel OK-capaciteit of vaste dagen, maar als ze zien dat het anders kan en daarbij grip krijgen op eigen praktijk en inzicht in wat er gebeurt, ook voor de toekomst, dan ontstaat er een heel andere situatie.”