Nederlandse ziekenhuizen claimen honderden miljoenen euro’s bij de overheid vanwege het geliberaliseerde vastgoedregime. De ziekenhuizen stellen de overheid aansprakelijk voor de waardedaling van vastgoed. Dat concludeert het Financieele Dagblad op basis van een inventarisatie van de jaarverslagen over 2008.
Afwaarderen van gebouwen
Accountants verwerken in de jaarrekeningen het waardeverschil tussen de bedrijfswaarde en de boekwaarde van het vastgoed (de verdiencapaciteit van de gebouwen). Als de bedrijfswaarde onder de boekwaarde ligt, moet het betreffende ziekenhuis afwaarderen. Het jaarverslag over 2008 volstaat met een vermelding van het verschil, in 2009 moeten de ziekenhuizen ook afwaarderen. Het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam vermeldt in het jaarverslag een claim van zestig miljoen euro. Ook het Zaans Medisch Centrum in Zaandam heeft het vastgoed afgewaardeerd en vervolgens een claim geboekt voor tientallen miljoenen euro’s. De krant schat dat tien tot twintig andere ziekenhuizen vergelijkbare claims zouden kunnen indienen. Het gaat dan om een totale schade van honderden miljoenen euro’s.
Hardheidsclausule biedt geen houvast
Het hernieuwde bouwregime, dat op 1 januari 2008 van kracht is gegaan, biedt veel onzekerheden. Dit weerhoudt banken van het financieren van nieuwbouwplannen. Eerder nam de overheid de kapitaallasten voor haar rekening, nu zijn ziekenhuizen zelf verantwoordelijk voor de gehele financiering. Ziekenhuizen die nieuwbouwactiviteiten ontplooien, maar door de afschaffing van het bouwregime financiële problemen krijgen, kunnen een beroep doen op de zogenaamde hardheidsclausule. Volgens het Financieele Dagblad klagen veel ziekenhuizen over de onduidelijkheid over de hardheidsclausule. Het zou voor de ziekenhuizen niet inzichtelijk zijn wat zij hiervan kunnen verwachten.
‘VWS gebaat bij onduidelijkheid’
Ziekenhuizen verwachten volgens de krant dat VWS de onduidelijkheid in stand houdt zodat ziekenhuizen de problemen zelf oplossen. Op deze manier kost het de overheid geen geld. Daarnaast zou een heldere regeling een precedent scheppen voor instellingen die vanuit de AWBZ gefinancierd worden.