De geestelijke gezondheidszorg (ggz) moet zich sterk maken voor een algemeen geldend rookbeleid in de sector. Dat adviseert het Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging in het rapport ‘Rookbeleid in de GGZ: een verkenning van beleid en praktijk tijdens verblijf in geïntegreerde GGZ-instellingen, verslavingszorginstellingen en RIBW’s’.
Het expertisecentrum constateert dat er in de sector weinig aandacht is voor stoppen met roken, ondanks het feit dat roken één van de belangrijkste oorzaken is van vroegtijdige sterfte en er in de ggz buitenproportioneel veel gerookt wordt. Zo rookt 60 procent van mensen met schizofrenie, terwijl de algemene bevolking rond de 20 procent dagelijkse rokers telt. Daar komt nog bij dat de werking van veel voorgeschreven medicijnen negatief beïnvloed wordt door het roken.
Cliëntcontact
Roken in de ggz wordt vaak vergoelijkt met het argument dat roken één van de weinige verzetjes is in de ggz. Bovendien wordt het gezamenlijk roken van medewerkers met hun cliënten soms als ondersteunend in het contact gezien. Stopondersteuning heeft bij de meeste instellingen dan ook weinig prioriteit. Veel instellingen voeren wel een rookbeleid, maar de inhoud varieert sterk tussen de instellingen, er is geen centrale regie op het rookbeleid in de GGZ.
Voor het onderzoek naar rookbeleid in de ggz zijn ruim 600 medewerkers van 61 instellingen ondervraagd. Bijna de helft van de onderzochte zorgverleners in de ggz heeft nog nooit cliënten ondersteund met stoppen met roken. Tegelijkertijd geeft 73 procent van de ondervraagde medewerkers aan het bieden van deze ondersteuning wel belangrijk te vinden.
Samen stoppen
Een tweede aanbeveling is dan ook, om de kennis en vaardigheden van medewerkers rond stoppen met roken te verhogen. Maar ook cliënten actief voorlichten, de bekendheid van beschikbare interventies vergroten en de effectiviteit beter onderbouwen zouden bij kunnen dragen aan minder rokers in de ggz. Het motto daarbij zou volgens het expertisecentrum kunnen zijn: ‘Van samen roken naar samen stoppen’.