Zorgverzekeraars onderhandelen nauwelijks met huisartsen bij de inkoop van reguliere huisartsenzorg. Dit constateert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in de marktscan Huisartsenzorg. Hoewel de kosten van de huisartsenzorg stijgen, maken de zorgverzekeraars volgens de NZa nauwelijks inzichtelijk of dit ook samengaat met betere kwaliteit.
Geen enkele zorgverzekeraar onderhandelt met huisartsen over de inschrijftarieven en tarieven voor consulten, zo blijkt uit de marktscan van de NZa. De zorg wordt op basis van standaardcontracten ingekocht, waarbij huisartsen zelf aangeven welke aanvullende vormen van zorg geleverd kunnen worden. De verzekeraars onderhandelen niet of nauwelijks over de vergoeding voor ingeschreven patiënten en de vergoeding van de consulten. De NZa noemt het “opvallend” dat de kwaliteit van de reguliere huisartsenzorg niet meer dan beperkt inzichtelijk wordt gemaakt.
Kostenstijging
De totale uitgaven voor huisartsenzorg stijgen volgens de NZa fors. Patiënten gaan vaker naar de huisarts: het aantal consulten stijgt zowel overdag als in de avond- nacht- en weekenduren. Dit kan deels worden verklaard doordat huisartsen meer behandelingen overnemen vanuit de tweede lijn. “Op zichzelf is dit een gewenste situatie”, stelt de NZa. “Het is daarbij wel van belang dat de kosten in de tweede lijn minimaal met een gelijk bedrag afnemen.”
Vergrijzing
Uit de scan blijkt ook dat meer dan de helft van de huisartsen ouder is dan 50 jaar. Er moet daarom geïnvesteerd worden om de toegankelijkheid van de huisartsenzorg ook in de komende 10 jaar te waarborgen, vindt de NZa. Op dit moment heeft de NZa nog geen signalen van schaarste in het aanbod aan huisartsenzorg. Het aantal huisartsen en ondersteunend personeel stijgt gestaag. Niettemin wijst de NZa op het gevaar van schaarste door een combinatie van verdere vergrijzing en uitbreiding van substitutie in de eerste lijn. Een oplossing is volgens de NZa om te investeren in gespecialiseerde praktijkondersteuners of wijkverpleegkundigen die taken van de huisarts overneemt.
Concentratie
In de afgelopen jaren is er sprake van een vrij snelle concentratie van huisartsen. De klassieke solopraktijk of duo-praktijk komt inmiddels minder voor dan de grotere groepspraktijken. Het totaal aantal praktijken neemt hiermee af. Het percentage patiënten dat moeite heeft om een andere huisarts te vinden is afgenomen ten opzichte van 2006. Onderzoek onder een consumentenpanel wijst uit dat consumenten een langdurende relatie hebben met hun huisarts (-en praktijk) en niet snel overstappen.