“Als u denkt dat een bijsluiter voor operaties en medische hulpmiddelen een heel goed idee is, ga dan naar onze website om ons burgerinitiatief te ondertekenen”. Binnen 24 uur waren ze binnen, de 40.000 handtekeningen waar Antoinette Hertsenberg van Tros Radar op had gehoopt. Verplichte schriftelijke informatie komt nu op de agenda van de Tweede Kamer. Maar is zo’n bijsluiter eigenlijk wel een goed idee?
Goed plan
‘Goed plan’ zegt de woordvoerder van het LUMC in het Leidsch Dagblad ‘bij ons staat informatievoorziening voorop’. Slim van het ziekenhuis, Nederland heeft namelijk last van infobesitas en is uit angst om ook maar iets te missen constant op zoek naar informatie. 87 Procent van de Nederlanders zit op internet en brengt daar gemiddeld 84 minuten per dag door. Veel informatie van wisselende kwaliteit, door de bomen zien we het bos niet meer. Een goede bijsluiter bij operaties zet betrouwbare informatie helder op een rij.
Sympathiek idee
‘Sympathiek idee’ zegt de Orde van Medisch Specialisten op haar website en merkt daarbij op dat het zo goed mogelijk informeren van patiënten al wettelijk is vastgelegd. Inderdaad, de WGBO verplicht zorgverleners hun patiënten –naar redelijkheid- te informeren over zaken als aard en doel van de behandeling, risico’s en gevolgen, alternatieven en vooruitzichten. In de praktijk wordt deze informatie vaak mondeling gegeven. Veel patiënten horen of begrijpen dit niet, overmand door spanning en emotie, of domweg omdat de informatie te veel of te ingewikkeld is. Een goede bijsluiter kan thuis nog eens nagelezen worden.
Ja, maar
Tot nu toe heb ik geen enkele partij horen zeggen dat zo’n bijsluiter een onzinnig of dom plan is. Toch valt er wel wat op af te dingen. De Orde van Medisch Specialisten heeft zorgen over volle wachtkamers, hogere kosten en meer administratieve rompslomp voor artsen. Bovendien, er zijn al veel patiëntenfolders. In vrijwel elke wachtkamer een rek vol, maar zelden kan ik daarin lezen wat ik wil weten. Wat zijn mijn behandelopties? En, wat zijn voor mij, in mijn situatie argumenten voor en tegen die opties afzonderlijk? Op die informatie zit ik te wachten, en niet op een brochure die kansen van 1 op 100 meldt. Dat gebeurt mij niet, denk ik dan, dat gaat over anderen.
Online op maat
Laat een bijsluiter bij operaties en medische hulpmiddelen daarom geïndividualiseerd zijn en echt antwoord geven op de vragen van patiënten. Of liever nog, informeer patiënten over hun persoonlijke behandelopties en geef per optie een bijsluiter. Nee, niet fysiek in de behandelkamer, dat is arbeidsintensief en papieren bijsluiters zijn lastig af te stemmen op de situatie van de individuele patiënt.
Online oplossingen liggen voor de hand. Echter, gebruik van internet en online diensten is overal gewoon, behalve in de zorg. Dat stelde de NPCF vorig jaar nog in haar verkiezingspamflet. De roep van 40.000 Nederlanders stelt ons daarom vooral voor een digitale uitdaging. Ik hoop dat 2013 een jaar wordt waarin we stappen maken met het online en op maat informeren van patiënten.
Maaike de Vries
Chef Zorg bij De Argumentenfabriek