Gisteren (18 december) verscheen het nieuwsbericht ‘Helft zorgleerlingen overweegt te stoppen met opleiding na vervelende stage-ervaring’. Zoals de kop van het bericht al doet vermoeden stond er in het bericht weinig positiefs over stage lopen in de zorg. Integendeel, het was gevuld met klachten en negatieve verhalen.
Het laatste wat ik wil doen is de ervaringen bagatelliseren of ontkennen. Ik geloof ze meteen en elke negatieve ervaring is er een teveel. We moeten er dan ook alles aan doen om dit soort problemen de wereld uit te helpen.
De titel dekt de lading niet
Maar toch roepen dit soort berichten ook irritatie bij me op. Dat heeft onder andere te maken met de toon van het artikel. Ik irriteer me bijvoorbeeld mateloos aan de kop van het bericht. Die klopt helemaal niet. Op basis van dit bericht kun je niet zeggen dat de helft van de zorgleerlingen overweegt te stoppen met de opleiding. Het enige wat je kunt zeggen is dat de helft van de leerlingen die een melding hebben geplaatst overweegt te stoppen. Dat staat ook in het bericht, maar het kwaad is dan al geschied.
Daarin schuilt mijn grootste irritatie. Het bericht wordt in de media breed opgepakt, soms met dezelfde of een soortgelijke kop, maar helaas ook in nog ergere vormen. Bijvoorbeeld: Massaal misstanden gemeld door stagiaires in de zorg: ‘Het was een hel’. En: ‘Ik werd geschopt en geslagen’.
Realistisch beeld van de zorg?
Ik vraag me af wat het doel is van dergelijke nieuwsberichten. Eén ding weet ik zeker; ze doen het imago van zorg en welzijn geen goed. Weinig mensen zullen na het lezen van dergelijke berichten denken; ‘Lijkt me leuk, misschien is een opleiding in de zorg wel iets voor mij’. En dat terwijl we juist behoefte hebben aan mensen die dat wél denken.
Ik wil niet pleiten voor een te rooskleurige voorstelling van zaken maar juist voor het bieden van een realistisch beeld. Uiteraard gebeuren er dingen die niet leuk zijn en niet zouden moeten gebeuren. Die hoeven ook niet verzwegen te worden en dat gebeurt ook niet; de zorg haalt de media bijna alleen maar in negatieve zin. Terwijl ik er van overtuigd ben dat er veel meer positiefs te melden is dan negatiefs. Oók rondom het stage lopen!
Tienduizenden stagiaires
Er lopen héél véél studenten stage in de zorg. Uit de cijfers van het Stagefonds Zorg blijkt dat in Nederland jaarlijks ongeveer 50.000 fulltime-equivalent (fte) studenten stage lopen in de zorg. Alleen al in Brabant zijn dat ruim 7000 fte per jaar.
Laat de getallen even doordringen. En besef dat studenten zelden een volle fte stage lopen, dus 1 fte stageplaats betekent meer studenten. Dus veel meer dan 50.000 studenten die jaarlijks stage lopen. Tel daar nog bij op dat dit enkel de studenten betreft van opleidingen die onder het Stagefonds vallen. Daarnaast lopen er nog veel meer stagiaires op de werkvloer rond.
De meeste stages deugen
Toevallig lees ik momenteel het boek ‘De meeste mensen deugen’ van Rutger Bregman. Ik sluit me graag bij die titel aan. De meeste stageplaatsen deugen. Daarvan ben ik overtuigd.
Dus nogmaals; ik wil niets bagatelliseren of ontkennen. Maar ik denk dat de negatieve verhalen niet de meerderheid van stage-ervaringen weergeeft. 540 meldingen van negatieve ervaringen zijn er 540 teveel, maar het is een fractie van het aantal studenten dat een stage doet in de zorg.
Vertel je verhaal!
Ik weet zeker dat er veel mooie stage-verhalen te vertellen zijn. Ik roep jullie op dit dan ook te doen; vertel over je mooie ervaring, vertel je mooie verhaal. Bied tegenwicht aan het negatieve. Versla de cynici. Help mee aan het inkleuren van een realistisch plaatje van zorg en welzijn. Denk er over na onder de kerstboom en vertel! Vertel verhalen aan familie en vrienden. Plaats ze op TikTok, Snapchat, Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn of stuur een brief naar de krant (ja, dat kan nog). Enzovoort.
Martin van Berloo
Beleidsmedewerker Strategische Analyse
Dit artikel verscheen eerder op Transvorm.org
Eens! En om voor een positievere invalshoek te kiezen; er valt zoveel meer te vertellen over wat er nodig is om opleidingsplaatsen tot een succes te maken. Wat zijn de randvoorwaarden voor een inspirerend leer-/werkklimaat? Hoe organiseer je voor de studenten momenten voor reflectie op indrukwekkende ervaringen? Over dit alles is veel bekend en zijn ook goede praktijkvoorbeelden. Daarnaast zijn er mooie voorbeelden van nieuwe duale vormen van opleiden in de zorg. Dus liever het gesprek over de mogelijkheden tot het verder versterken van de opleidingsplaatsen in de zorg! Menno van Leeuwen (projectleider Werken is leren. Leren is werken)