Van het kleine aantal ziekenhuizen dat midden in de crisis nog wordt gebouwd, kiest een groot deel voor het concept van de eenpersoonskamer. Is dit een opmerkelijke keuze in een tijd van bezuinigingen?
Eenpersoonskamer
Voor het concept eenpersoonskamer zijn voor- en tegenstanders. Allebei met hun eigen bewijsvoering, en bijbehorende kwaliteit van bewijsvoering. Die loopt namelijk uiteen van ‘voor-na studies’ tot ‘expert opinion’. Voorstanders pleiten voor de eenpersoonskamer omdat er minder (kruis)infecties zijn. Zij wijzen op minder medicatiefouten. En de patiënt heeft meer privacy, wat weer leidt tot beter slapen voor de patiënt, familie die altijd welkom is en een prettigere omgeving om vertrouwelijke gesprekken met artsen en verpleegkundigen te voeren. Op de langere termijn wordt een eenpersoonskamer meer gewaardeerd. Bovendien is deze kostenefficiënter en zorgt deze hoogstwaarschijnlijk voor een lagere mortaliteit!
Tegenstanders
Tegenstanders wijzen op de hogere kosten voor een eenpersoonskamer. Zowel de hogere bouwkosten als de hogere verpleegkundige kosten. Daarnaast mist de patiënt sociale contact en controle. Bovendien, zo zeggen de tegenstanders, hebben de voorstanders geen hard bewijs voor hun argumenten.
Patiënt centered care
Deze discussie kan eindeloos doorgaan. Waar gaat het nu eigenlijk om? Het gaat om de patiënt, om patiënt centered care en dat hangt samen met family centered care. De patiënt centraal zetten kunnen we doen op basis van wat we op dit moment weten. Wat we weten is wie toekomstige patiënten zijn (iedereen). En we kunnen meer over hun mening te weten komen door middel van populatieonderzoek. We weten ook dat de gemiddelde patiënt ouder wordt, meer co-morbiditeit heeft en infecties kan krijgen die lastiger te bestrijden zijn en dus voorkomen moeten worden.
Optimale zorg
Die cijfers over de wensen van de patiënt kunnen we combineren met feiten over eenpersoonskamers die we nu al kunnen verkrijgen. Er bestaan nu enkele ziekenhuizen in Nederland die volledig gekozen hebben voor het eenpersoonskamersysteem. Ik ben benieuwd naar hun cijfers in vergelijking met andere ziekenhuizen. Daar moet heel interessante informatie uit te verkrijgen zijn. Bouwkosten versus kosten van ziekenhuis (kruis)infecties, patiënttevredenheid op diverse fronten, gemiddelde ligduur en mortaliteit. Natuurlijk zijn veel uitkomsten ‘multifactorieel’ maar het is in ieder geval een stap naar optimale zorg.
Flexibiliteit
Iedereen kiest wel of niet voor de eenpersoonskamer vanuit zijn eigen perspectief. We missen onderzoek. Onderzoek vanuit de patiënt, vanuit de zorgverlener en vanuit de geldschieter. Alleen zo kunnen we concluderen of de eenpersoonskamer inderdaad de voordelen biedt die wij er aan toeschrijven. Tot die tijd zou ik – als ziekenhuisdirecteur met nieuwbouwplannen – mijn geld inzetten op early warning techniekenvoor de veiligheid van patiënten. De familie meer betrekken bij het zorgproces van een patiënt en streven naar een flexibeler eenpersoonsbouw. Kun je altijd nog een wandje weghalen…
Nardo van der Meer
Hoogleraar aan TiasNimbas Business School en cardio-anesthesioloog en intensivist in het Amphia Ziekenhuis.
(@NardovdM)
Bezoek het TiasNimbas online kennis-platform: www.tiasnimbashealth.nl