Nederland kan wel 15 ziekenhuizen missen als kiespijn, aldus de directeur van een van de grootste verzekeraars van Nederland, Wim van der Meeren, van CZ in Tilburg. Hoe komt zo´n man aan het getal van 15 is mijn spontane reactie.
Het getal 15
Ik zou het niet weten. Ik sluit in ieder geval een gedegen onderzoek uit, dat aan een dergelijke conclusie ten grondslag zou liggen. Dat is er niet, ook niet in de boezem van de CZ-facturenfabriek. Ik sluit niet uit dat het bekende liedje over 15 miljoen mensen in dit kleine landje een belangrijke inspiratiebron voor deze uitspraak is geweest. Dus laten we het getal 15 maar even voor rekening van de CZ directie houden.
Behoud ziekenhuizen
Pikant is wel dat Wim van der Meeren in zijn leven voor hij de baas werd van CZ, directeur is geweest van verschillende grote en kleinere ziekenhuizen. In die hoedanigheid heb ik hem nooit horen vertellen dat Nederland wel een groot aantal ziekenhuizen kon missen. Sterker, hij was vroeger een groot voorvechter van het behoud van de kleinere ziekenhuizen op regionaal niveau. Als bestuurder van de pressiegroep van de kleinere ziekenhuizen, de SAZ, hield hij ferme betogen over nut en noodzaak van deze perifere instellingen die zo goed voor het belang van de patiënt waren.
Ach niets menselijks is ook Wim niet vreemd. Verandering van broodheer doet ook de spijzen die men voorschotelt veranderen. Bovendien zet hij met deze grofkorrelige uitspraken, de traditie voort van zijn voorganger Mike Leers. Die was ook altijd goed voor geruchtmakende geluiden over de zorg in Nederland, zonder dat je bezorgd hoefde te zijn dat er iets van terecht kwam.
Vermindering van capaciteit
Dat neemt niet weg dat het betoog over vermindering van capaciteit in het ziekenhuiswezen, maar ook elders in de intramurale sector, wel aandacht behoeft in het kader van de bezuinigingen die volgens velen noodzakelijk zijn.
Half miljard bezuinigen
Zo zijn er ook geluiden te vernemen over een noodzakelijke bezuiniging van een half miljard in de sfeer van de capaciteit van de academische ziekenhuizen. Ook deze oprisping is niet geheel zonder grond. Nederland heeft op basis van vele onderzoeken een flink overschot aan topklinische capaciteit. Acht academische centra voor een landje als Nederland is rijkelijk veel, zeker in het licht van de reeds aanwezige capaciteit bij de zogenaamde topklinische ziekenhuizen. Een suggestie mijnerzijds, ooit in een interview gedaan, om Amsterdam te verlossen van twee grote academische ziekenhuizen en daarom het VU medisch centrum af te bouwen, waarmede tevens een bijdrage zou worden geleverd om het grote overschot aan bedden in die regio aan te pakken, kon geen genade vinden bij de mannen broeders van de VU. Per kerende post kreeg ik een schrijven van een advocaat namens het bestuur van het VU medisch centrum, dat hij mij voor het gerecht zou slepen als ik dat nog een keer in het openbaar zou zeggen. Ik was toen nog voorzitter van het College Bouw Zorginstellingen. Vrijheid van denken prima, maar niet als het de VU betreft.
Bolwerk zorg
Desalniettemin is het vraagstuk rond de capaciteit van de zorg relevant als het gaat om bezuinigen in de zorg. En dan gaat het niet alleen om gebouwen en bedden, maar ook om het bolwerk van de zorg als zodanig. De ingewikkelde en complexe structuur vol met vaak dik verdienende beroepsbeoefenaren, managers, bureaucraten, verzekeraars incluis. Dit bolwerk dreigt bij de vele ideeën over bezuinigen in de zorg buiten schot te blijven. Immers alle aandacht van de bezuinigende politieke partijen gaat uit naar zaken als verhoging van het eigen risico, van de eigen bijdrage, van de premies en van aantastingen in het pakket van de basisverzekering. Kortom, vrijwel alle bezuinigen komen neer bij de burger en zijn gewoon pure lastenverhogingen.
Burger gaat meer betalen
In het kort gesteld: de burger gaat meer betalen en ziet zijn gezondheidszorg steeds duurder worden, terwijl de gemiddelde medische specialist gewoon zijn tonnen mag blijven verdienen, de mislukte directeuren hun riante afvloeiingsregelingen behouden, de megalomane ziekenhuisgebouwen mogen blijven bestaan, de kosten van de ingewikkelde bureaucratie alleen maar toenemen en allerlei mensen grof geld blijven verdienen aan de zorgbehoefte van de patiënt.
Tja, 15 miljoen mensen op dat hele kleine stukje aarde, die laat je in hun waarde, zo gaat dat bekende liedje verder. Maar niet op deze manier.