De nieuwe leider in de zorg

Wilma van der Scheer gaat tijdens haar lezing in op het leiderschap dat past bij de complexe vraagstukken waar we in de zorg en samenleving voor staan. Haar stelling luidt: ‘gedeelde zorgen vragen om gedeeld leiderschap, op alle niveaus in de samenleving. Tussen overheid en veld, tussen organisaties en in de dagelijkse zorgverlening.’ Wilma gaat in op wat dit vraagt van wie en wat dit bemoeilijkt.

Ons organisatie (en management) denken is nog steeds gericht op methoden en aanpakken die lineair en causaal zijn: deze werken niet in een complexe en sterk geïntegreerde wereld. We moeten meer toe naar systeemdenken, de problemen bekijken binnen hun ruimer kader. We moeten ons gemakkelijk voelen in die complexe wereld; we hebben een nieuwe kijk op de werking van organisaties nodig.

Daar is moed voor nodig. Moed om de status quo van jaren in vraag te stellen; moed om de verkennen wat kan maar vooral wat het voor ieder van ons kan betekenen; moed om exponentiele technologie te gebruiken met positieve impact; moed om te innoveren; moed om je pad al wandelende te creëren. En dan moet er niets, maar dan kan alles.

Juist in deze tijden van onzekerheid en de complexe wereld waarin we leven is het van belang om vanuit een brede blik waardegedreven afwegingen te maken. Adaptief bestuur en leiderschap borgt in een onvoorspelbare en complexe realiteit dat er voldoende ruimte blijft voor afwegingen over wat van waarde is voor goed en gezond (samen)leven. Het is een vorm van leiderschap waarbij lastige keuzes zich niet verschuilen achter kennis en expertise, maar onzekerheden en botsende inzichten benoemd mogen worden. Het verwelkomen van andere perspectieven, kennis en ervaringen draagt bij aan adaptief bestuur en mobiliseert betrokkenheid bij besluitvorming.

Audrey van Schaik ontwikkelde zich van psychiater tot bestuurder. De rode draad in haar loopbaan is vernieuwing en verandering. Audrey is resultaatgericht, maar ook creatief en visiegedreven. Als bestuurder zet ze veel in op empowerment van haar medewerkers en blijft ze dichtbij zichzelf. Audrey van Schaik geeft haar inspirerende visie op persoonlijk en medisch leiderschap.

In de zorg wordt veel gesproken over (medisch) leiderschap, het stimuleren van innovatie, het samenwerken in netwerken en het doorbreken van silo’s. Maar hoe dan? Een strategisch vraagstuk is over het algemeen ambigue, complex, vol onzekerheid en verbonden aan een lange-termijn amibitie. Je moet de situatie in zijn totale omvang zien om het denken zo rijk mogelijk te maken.

Hoe kunnen we in de zorg buiten de gebaande paden denken en doen? We hebben moedige bestuurders nodig. OLVG-bestuurder Maurice van den Bosch is een toonaangevend voorbeeld van nieuw leiderschap in de zorg. Hij is dan ook niet voor niets de nieuwe nummer 1 in de Skipr99. Welke lessen heeft hij voor ons?