Steeds meer patiënten weten de fysiotherapeut te vinden zonder verwijzing. In 2009 kwamen bijna vier van de tien patiënten op eigen initiatief. In het eerste jaar na afschaffing van de verwijzingsplicht was de verhouding nog een op vijf. Dit blikt uit een inventarisatie van NIVEL.
Zonder verwijzing
Fysiotherapeuten zijn sinds 2006 direct toegankelijk. Voor oefentherapeuten Cesar/Mensendieck geldt hetzelfde sinds 2008. Patiënten kunnen zonder verwijzing van een arts de therapeut bezoeken. Bij de fysiotherapeut komen vier van de tien patiënten zonder verwijzing en bij de oefentherapeut Cesar/Mensendieck is dat bijna een kwart, zo blijkt uit gegevens van de Landelijke informatievoorziening Paramedische Zorg (LiPZ) van het NIVEL.
Hoger opgeleiden
Ouderen gaan relatief weinig zonder verwijzing naar de fysiotherapeut en oefentherapeut. Het zijn vooral hoger opgeleiden, patiënten met kortdurende klachten en patiënten met lage rugklachten, nekklachten of schouderklachten. Gemiddeld krijgen zelfverwijzers twee behandelingen minder vergeleken dan patiënten met een verwijzing. Uit gegevens van het Landelijk Informatie Netwerk Huisartsenzorg (LINH) blijkt dat sinds de directe toegang is ingevoerd het aantal patiënten dat naar de fysiotherapeut wordt verwezen daalde van 67 van de 1000 patiënten in 2005 naar 42 in 2009.
Diëtist
Mogelijk wordt directe toegang ook ingevoerd voor andere paramedische beroepsgroepen, zoals de diëtist. In 2009 kwam al 17 procent van de patiënten op eigen initiatief naar de vrijgevestigde diëtist. Deze mag patiënten wettelijk echter pas behandelen na verwijzing door een arts.
