Beeld: Studio Romantic / Stock.adobe.com
In het onderzoek is het videoconsult bij de voorbereiding op een grote buikoperatie systematisch vergeleken met het traditionele, fysieke spreekuur. De conclusie: het videoconsult is efficiënter, duurzamer en patiëntvriendelijker.
De VIDEOGO-trial werd uitgevoerd in samenwerking met het Catharina Ziekenhuis en richtte zich op ruim honderd patiënten die een grote buikoperatie ondergingen. Zij werden willekeurig ingedeeld voor een fysiek of digitaal consult.
Arts-onderzoeker Britte ten Haaft legt in een bericht op de site van Amsterdam UMC uit dat het onderzoek gericht was op fundamentele vragen: “Krijgen patiënten evenveel informatie mee? Voelen ze zich net zo goed geholpen? Werkt het voor alle leeftijden en voor mensen met verschillende digitale vaardigheden? En hoe ervaren chirurgen het?”
Eenduidige antwoorden
De antwoorden bleken zeer eenduidig. Er werd géén verschil gevonden in de kwaliteit van informatieoverdracht, tevredenheid of beleving van het consult. Zowel patiënten als zorgverleners gaven aan positief te zijn over het videoconsult.
Gemak, tijdswinst en lagere kosten
Het digitale consult bleek in de praktijk voor patiënten gemiddeld twee uur aan reis- en wachttijd te besparen. Ook vielen de kosten voor vervoer en parkeren weg. Bovendien bleken patiënten het prettig te vinden om gesprekken thuis te voeren. “Patiënten vinden het prettig om informatie thuis te ontvangen, in een vertrouwde omgeving en met naasten erbij,” stelt hoogleraar chirurgie Marc Besselink. “Ook het delen van beeldmateriaal, zoals CT-scans, verloopt probleemloos online.”
Regie over zorgproces
De tijdswinst draagt bovendien bij aan de autonomie van patiënten. “Voor patiënten betekent dit niet alleen meer gemak, maar ook meer regie over het eigen zorgproces,” aldus Ten Haaft. “Voor patiënten die ver weg wonen of geen vervoer hebben, is het fysieke consult soms een obstakel. Videoconsulten kunnen die barrière wegnemen én dragen bij aan verduurzaming van de zorg.”
Duurzaam en inclusief
Naast persoonlijke voordelen onderstreept het onderzoek de maatschappelijke winst. De CO2-uitstoot van een videoconsult ligt volgens de onderzoekers 99 procent lager dan bij een fysiek ziekenhuisbezoek. Een belangrijk gegeven in een sector die verantwoordelijk is voor zo’n 7 procent van de totale uitstoot in Nederland.
Vertrouwen
Ondanks de voordelen wordt het videoconsult binnen Amsterdam UMC nog niet overal benut. De aanleiding voor het onderzoek was dan ook de constatering dat veel zorgverleners het middel links laten liggen, ondanks de ervaring tijdens de coronapandemie. “Al tijdens corona werd geconcludeerd dat het videoconsult ook in de toekomst een vaste waarde moest blijven,” zegt Ten Haaft. “Maar de praktijk is weerbarstig.”
Bewustwording
Hoogleraar Digital Health Marlies Schijven pleit voor meer bewustwording onder zorgprofessionals: “Het biedt een waardevolle uitbreiding van de contactmogelijkheden. Belangrijk is dat zorgverleners weten dat het videoconsult een veilige en effectieve optie is. In de praktijk werkt het heel eenvoudig: patiënten geven hun voorkeur aan, en de zorgverlener handelt daar waar mogelijk naar.”
De resultaten van de VIDEOGO-trial zijn gepubliceerd in The Lancet Digital Health. Het onderzoek is uitgevoerd op de poliklinieken chirurgie van het Amsterdam UMC en het Catharina Ziekenhuis. ZonMw financiert het project vanuit het Citrienfondsprogramma.
