Merge powers business concept as two boxing gloves sewed and stitched together with thread as a metaphor for competitors joining forces for a united fight to win market share and financial dominance working together. © freshidea / fotolia.com
Zorgaanbieder Careyn heeft informatie opgevraagd bij de Autoriteit Consument & Markt over de inkoopprocedure voor de pilot Zorg in de Wijk van Zilveren Kruis, omdat ze wil weten of de ACM en de Nederlandse Zorgautoriteit de procedure hebben getoetst. Binnenkort staat de zorgaanbieder bovendien tegenover de verzekeraar in de rechtbank om de pilot van tafel te krijgen. Careyn verzet zich op meerdere manieren tegen de pilot omdat de gevolgen ervan voor klanten en medewerkers “majeur” zullen zijn.
Careyn, actief in onder meer Utrecht, maakt zich zorgen omdat de proef zal leiden tot “prijsvechten” tussen thuiszorgaanbieders, aldus bestuurder Rob van Dam. Verzekerden die kiezen voor een niet-gecontracteerde zorgaanbieder ontvangen vanaf 1 januari 2016 een lagere vergoeding dan wanneer zij gebruik maken van een gecontracteerde zorgaanbieder. Daarnaast verplicht Zilveren Kruis aanbieders om bestaande én nieuwe klanten door te verwijzen naar de voorkeursaanbieders, naar de wijkregisseur. Dat zou betekenen dat duizenden bestaande relaties tussen klanten en medewerkers in Utrecht worden verbroken om bezuinigingsredenen, volgens Careyn. Bovendien verwacht de aanbieder dat door de keuze van Zilveren Kruis voor de laagste inschrijfwaarden, klanten minder zorg zullen ontvangen dan nu het geval is – ondanks dat de complexiteit van de zorgvragen in de toekomst zal toenemen doordat ouderen langer thuis blijven wonen.
Zilveren Kruis zegt volgens Careyn dat de ACM en NZa de inkoopprocedure hebben getoetst. Omdat de zorgaanbieder wil weten of dat inderdaad zo is heeft Careyn de ACM gevraagd om informatie over de inkoopprocedure. De instelling beroept zich hierbij op de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob). ACM heeft laten weten de informatie niet vrij te geven. Dit hoeft de organisatie niet te doen, omdat de ACM niet onder deze wet valt, maar onder een eigen geheimhoudingsregime dat voorrang heeft op de Wob. Om toch informatie over de inkoopprocedure te krijgen, voert Careyn nu gesprekken met ACM.
Inkoopbeleid
Zorgverzekeraars zijn niet aanbestedingsplichtig en kunnen hun eigen inkoopbeleid bepalen. Careyn vraagt zich dan ook af: wie ziet nu waarop toe? De NZa heeft op 6 augustus 2015 nieuwe regels voor zorginkoop gepubliceerd, ook voor de wijkverpleging. Maar deze regels zijn volgens de zorgaanbieder niet voor de inkoop 2016 van toepassing verklaard. Daarom heeft Careyn inmiddels ook contact gelegd met Tweede Kamerleden over de inkooppilot. Careyn wil weten waar partijen in de zorgketen op mogen rekenen met betrekking tot het toetsingskader wijkverpleging.
Intussen bereidt Careyn een kort geding voor, dat op 30 oktober dient. Als gevolg hiervan heeft Zilveren Kruis noodgedwongen de definitieve contractering uitgesteld in een aantal wijken. Bij de rechtszaak heeft Driezorg in Zwolle zich aangesloten. Deze aanbieder is het niet eens met de beslissing van de zorgverzekeraar om hem uit te sluiten uit het biedingsproces – een beslissing die Zilveren Kruis zegt te hebben genomen omdat Driezorg onder toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg staat.
Klanten kunnen overstappen naar een andere zorgverzekeraar, erkent Careyn. “Echter, de klanten die thuiszorg ontvangen hebben bijna allen een aanvullende verzekering. Daardoor is overstappen voor hen geen reële optie. De zorgaanbieder op zijn beurt kan in beginsel besluiten niet deel te nemen aan de inkoop. Maar dat is gelet op de continuïteit van zorg en de organisatie evenmin aanvaardbaar.” Volgens de zorgaanbieder zien ook andere partijen in de keten, zoals huisartsen, ziekenhuizen, Alzheimer Nederland, en hospice Utrecht de “onacceptabele consequenties” van de pilot en hebben zij hun zorgen aan Zilveren Kruis geuit.
Voorkeursaanbieder
Zilveren Kruis maakte afgelopen zomer bekend per wijk één wijkverpleegkundige organisatie als voorkeursaanbieder te selecteren. De proef gaat op 1 januari 2016 van start in Utrecht, Hardenberg, Ommen en Zwolle. Zilveren Kruis heeft Utrecht in achttien wijken verdeeld en zal per wijk een voorkeursaanbieder aanwijzen als wijkregisseur. Die krijgt een wijkbudget toegewezen. Volgens Zilveren Kruis zal dit leiden tot minder versnippering van het zorgaanbod, omdat er nu nog in één gemeenten tientallen thuiszorgorganisaties naast elkaar de wijkverpleegkundige zorg verlenen. Een ander voordeel: de zorg zal efficiënter worden.
Dat de zorgverzekeraar alleen naar de prijs heeft gekeken klopt zeker niet, volgens woordvoerder Christine Rompa. Zilveren Kruis heeft geen tarief afgegeven: “De zorgaanbieders hebben zelf aangegeven welk budget zij nodig hebben voor een bepaalde wijk.” De verzekeraar heeft gekeken naar een boven- en ondergrens. Rompa: “Want we willen reële offertes, waarbij kwaliteit van zorg geborgd is.” Daarnaast is juist gekeken naar de kwaliteit, volgens de woordvoerder, waaronder het kwaliteitsmanagementsysteem, de beschikbaarheid van voldoende niveau 4 en 5 verpleegkundigen, inschrijvingen in kwaliteitsregister V&VN en naleving van protocollen.
Brancheorganisatie ActiZ is niet tegen experimenten en spreekt zich niet uit over de rechtszaak. Wel laat de organisatie weten de pilot nauwlettend te volgen. “We hebben indringende signalen dat er mogelijk ongewenste effecten zullen zijn”, zegt Bernader Naber van ActiZ. “We vinden dat zorgelijk. We weten pas in 2016 zeker hoe het uitpakt, maar we vinden de signalen zorgelijk en we praten erover met Zilveren Kruis.”
