Een crisisplan dat door de psychiatrisch patiënt en de behandelaar samen is opgesteld kan bijna een kwart van de gedwongen opname voorkomen. Dat schrijven onderzoekers van het Erasmus MC en Yulius GGZ in het wetenschappelijk tijdschrift JAMA Psychiatry.
In een crisisplan beschrijven psychiatrische patiënten samen met hun behandelaar wat de signalen zijn als het dreigt mis te gaan. Maar ook wat de patiënt zelf kan doen, samen met naastbetrokkenen en de behandelaar om een crisissituatie te voorkomen. Andere middelen die gedwongen opnamen moeten voorkomen, werken niet of nauwelijks, stellen de onderzoekers.
“Een gedwongen opname is een ingrijpende gebeurtenis en heeft een negatieve invloed op het beloop van psychiatrische klachten”, zegt Mark de Jong, psychiater en eerste auteur in het onderzoek. “Iedereen is erbij gebaat om een gedwongen opname te voorkomen, zolang dit de patiënt en omgeving niet schaadt. Wij hebben dertien onderzoeken bestudeerd die afgelopen jaren zijn gedaan naar middelen die dwangopnames bij volwassen psychiatrische patiënten moeten verminderen. Hieruit blijkt dat het crisisplan het meest effectief is.”
Uit het onderzoek blijkt ook dat programma’s om de therapietrouw te verhogen niet effectief zijn. Ook de voorwaardelijke machtiging, waarbij iemand onder bepaalde voorwaarden thuis kan blijven, voorkomt dwangopnames niet. Het beter organiseren van de bestaande zorg voor patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen zou dwangopnames wél kunnen voorkomen, aldus de onderzoekers.