Bianca de Outer, oprichter Lorenz
Door Sigrid Starremans, journalist gespecialiseerd in psychiatrie, zorg, sociaal domein, jeugdzorg en onderwijs
Bianca den Outer is expert strategische vraagstukken voor domeinoverstijgende samenwerking en oprichter van adviesbureau Lorenz. Een aantal jaar geleden vroeg het ministerie van VWS aan Den Outer om mee te denken over de organisatie en de financiering van de nieuw op te richten crisisbeoordelingslocaties. Deze locaties werden opgericht voor de opvang van mensen met verward gedrag die acute opvang nodig hebben.
Focus financiering
“Er was veel gedoe rondom de financiering”, vertelt Den Outer. “Je weet immers niet van tevoren wat er met iemand aan de hand is. Vertoont iemand verward gedrag vanwege een complexe scheiding of heeft degene medische hulp nodig? Zijn de kosten dus voor de Wmo of de zorgverzekeraar? Dat weet je pas nadat ze beoordeeld zijn.”
De neiging in dit soort situaties is om te blijven focussen op de financiering, weet Den Outer. “Maar wij zijn met alle partijen, dus de inspectie, de NZa, de zorgverzekeraars en de gemeente, om de tafel gaan zitten. En eens heel goed gaan uitpluizen: wie komt nou op die crisisbeoordelingslocaties en hoe moeten we die zorg organiseren? We concludeerden onder meer dat een medisch professional altijd de beoordeling moet doen, dus die kosten zijn per definitie voor de zorgverzekeraar. De medisch professional stelt vervolgens vast of er medische noodzaak is of niet. Is dat niet het geval, dan val je als inwoner per definitie in het vakje van de Wmo.”
Vanuit wettelijke kaders
Den Outer wil met het voorbeeld benadrukken dat de financiering het allerlaatste onderwerp was dat besproken werd. En dat onderwerp moet ook altijd het sluitstuk zijn, volgens haar. “Als je start met de verantwoordelijkheden die organisaties hebben vanuit de wettelijke kaders en de organisatie van zorg, dan zie je dat financieringsstromen vrijwel altijd op elkaar kunnen aansluiten. Vanuit die positie kun je als organisatie ook legitimeren waarom je wel of niet iets gaat betalen.”
Eigenlijk gaat het ook niet om domeinoverstijgende maar over verbindende financiering, vindt Den Outer. “Domeinoverstijgend suggereert dat er één budget voor diverse organisaties moet zijn. Maar dan is het nog de vraag wie wat krijgt.” Organisaties zouden betere en andere afspraken met elkaar moeten maken, vindt ze. Zodat duidelijk is dat, als bijvoorbeeld een verward persoon met een ambulance wordt opgehaald, de rekening voor het vervoer naar de zorgverzekeraar moet. En als degene met een politiewagen meegaat, de kosten voor de politie zijn.
Essentie
Goede gesprekken tussen organisaties zijn ook nodig om tot de essentie van financieringsproblematiek te komen, is de ervaring van Den Outer. Want financiering wordt ook regelmatig als argument gebruikt om de organisatie van zorg niet te realiseren. “Zo hoor ik in de jeugdzorg vaker: ‘Nee, we kunnen deze jongere niet opnemen. Want er is samenwerking nodig en we hebben geen domeinoverstijgende betaaltitel’. Als je dan verder vraagt, dan blijkt de reden voor weigering te zijn dat het budgetplafond al is bereikt. Zo kunnen er, als je doorvraagt, allerlei redenen zijn waarom iets niet mogelijk is bij een organisatie.”
Congres Domeinoverstijgend samenwerken in de regio
Donderdag 5 februari 2026 Utrecht
Van beleid naar praktijk: zo maakt u domeinoverstijgend samenwerken succesvol.
