Veel voorgeschreven medicijnen worden niet gebruikt. Dat geldt ook in de oncologische zorg, waar het vaak om dure middelen gaat. Charlotte Bekker, assistant professor farmacie aan het Radboudumc, onderzoekt dit vraagstuk al ruim tien jaar. In een zogeheten Return-studie keek zij met subsidie van het ZonMw-programma Goed Gebruik Geneesmiddelen (GGG) of heruitgifte van kankermedicatie veilig kan plaatsvinden. Ze vertelt erover in een artikel op de website van ZonMw.
In vier ziekenhuizen werden ongebruikte medicijnen verzameld bij in totaal 1.071 patiënten. De ziekenhuisapotheek controleerde of de middelen nog aan alle kwaliteitseisen voldeden. Zo ja, dan kregen andere patiënten dezelfde medicatie opnieuw verstrekt.
Kamertemperatuur
Bekker legt uit: “We werkten met medicijnen die op kamertemperatuur bewaard worden. Geneesmiddelen die in de koelkast moeten, worden thuis vaak te warm of te koud bewaard. Dan is heruitgifte vanuit kwaliteitsoogpunt niet mogelijk.” Dat medicijnen overblijven, komt doordat patiënten soms stoppen vanwege bijwerkingen, of omdat de behandeling niet meer aanslaat. Arts en patiënt besluiten dan samen te stoppen.
De resultaten van de studie bleken positief. “Heruitgifte is veilig, haalbaar, zinvol en doelmatig,” aldus Bekker. “Bij ongebruikte anti-kankermedicijnen bespaart het circa €575 per patiënt per jaar.”
Inmiddels loopt een vervolgstudie met zo’n 3.000 patiënten in dertien ziekenhuizen.
Wetgeving
Volgens Bekker is het fundament voor implementatie van hergebruik aanwezig: er is bewijs, het kan veilig en patiënten én zorgverleners willen meewerken. De grootste uitdaging ligt nu bij Europese regelgeving. Heruitgifte van medicijnen mag vooralsnog alleen in studieverband. Er komt een nieuwe geneesmiddelenwet waar het Europees Parlement naar verwachting dit jaar over stemt.
