Deelname aan bevolkingsonderzoeken heeft te vaak een verplichtend karakter. Ook zouden patiënten beter geïnformeerd moeten worden over mogelijke nadelen van bevolkingsonderzoek.
Dat betoogt topman Ab Klink van zorgverzekeraar Coöperatie VGZ in MedNet. “Ik denk dat de meeste mensen die een oproep voor bevolkingsonderzoek krijgen, denken dat het verkeerd is om er níet aan deel te nemen. De meeste mensen denken dat vroeg erbij zijn altijd helpt.”
Communicatie
Volgens Klink is er inmiddels ook onderzoek dat aangeeft dat dit niet altijd zo hoeft te zijn. “Ik denk dat die boodschap te weinig actief gecommuniceerd wordt met mensen”, stelt Klink. Of dat de kracht van het bevolkingsonderzoek ondermijnt, speelt voor Klink geen rol. Integendeel: “Mogen mensen zelf uitmaken of ze belast of niet belast willen worden met een uitslag?”
“Ook al houden patiënten zich misschien niet bezig met discussies over bevolkingsonderzoeken, de onzekerheid over de meerwaarde van het onderzoek moet wel naar patiënten worden gecommuniceerd”, zegt Klink tegenover MedNet. “De patiënt mag ook best weten dat onderzoekers elkaar tegenspreken.”
Behoefte
Klink is argwanend jegens huisartsen die stellen dat patiënten nauwelijks vragen stellen en dus niet op die informatie zitten te wachten. “Zou het gebrek aan vragen er niet op kunnen wijzen dat mensen niet weten dat er ook nadelen aan bevolkingsonderzoek zitten? Er zullen patiënten zijn die dit niet willen horen, maar er zullen ook patiënten zijn die zeggen: ‘Dokter goed, dat u dit zegt’.”
Klink wijst met enige regelmaat op het gevaar van overdiagnostiek door screening. “Welke waarde heeft een psa-test om te bepalen of iemand prostaatkanker heeft? Voor je het weet, gaan honderden mensen met overdiagnostiek naar huis”, aldus Klink onlangs in Skipr. “Dan krijg je onnodige, schadelijke en dure zorg.”