De Zorgbrede Governancecode 2010 treedt op 1 januari 2010 in werking. Hij vervangt de bestaande code die sinds 2006 van kracht was. De code geldt als lidmaatschapseis voor de leden van de brancheorganisaties. De brancheorganisaties ActiZ, GGZ Nederland, NVZ en VGN hebben afgelopen november ingestemd met deze vernieuwde governancecode.
Aanleiding tot vernieuwde governancecode
De Brancheorganisaties Zorg (BoZ) noemen drie factoren die hebben geleid tot herziening van de governancecode. Een aanleiding was de evaluatie van de huidige code. Verder leefde de behoefte in delen van de zorgsector om governanceregels op te stellen voor de introductie van risicodragend kapitaal en aandeelhouderschap in de zorg. Tenslotte wilde de zorgsector investeren in verdere verbetering van bestuur en toezicht in de zorg om zo het vertrouwen te vergroten.
Maatschappelijke inbedding
De vernieuwde governancecode regelt dat verbonden rechtspersonen zoals dochter-bv’s onder de code vallen. Volgens de Brancheorganisaties Zorg (BoZ) positioneert de code verder de dialoog met belanghebbenden als fundament voor de zorgorganisatie als maatschappelijke onderneming. De BoZ noemt dit cruciaal voor de maatschappelijke inbedding van de zorgorganisatie.
Kwaliteit en veiligheid
De raad van bestuur en voor de raad van toezicht hebben expliciete verantwoordelijkheid voor kwaliteit en veiligheid. Daarnaast zijn deskundigheidseisen op het gebied van zorg uitgebreid. Zo moet ten minste één lid van de raad van toezicht beschikken over voor de zorgorganisatie relevante kennis en ervaring in de zorg.
Positie toezichthouders
De BoZ stelt dat in de vernieuwde governancecode de positie van de raad van toezicht is verhelderd. Zo is de werkgeversrol van de raad van toezicht benoemd. Deze draagt zorg voor een capabel bestuur en stelt ook een maatschappelijk passende beloning vast. De goedkeuringsbevoegdheden van de raad van toezicht zijn in de nieuwe code opgenomen. De code regelt verder dat het aantal bestuurlijke en/of toezichthoudende functies van de leden van de raad van toezicht zodanig moet zijn, dat een goede taakvervulling door ieder van de leden van de raad gewaarborgd is.
Klokkenluidersregeling
De nieuwe code bevat een klokkenluidersregeling die regelt dat werknemers ernstige misstanden in de onderneming op een veilige manier kunnen melden.
Risicodragend kapitaal
Vreemd kapitaal en winstuitkering kunnen als middel worden ingezet binnen de grenzen van de zorgorganisatie als maatschappelijke onderneming. De brancheorganisaties zien dit als een volwaardig alternatief voor de voorgenomen wetgeving voor de rechtsvorm van de maatschappelijke onderneming.
Toekomst
De brancheorganisaties stellen dat de nieuwe code niet alleen om regels draait, maar om de intentie dat het bestuur en toezicht dienstbaar is aan de maatschappelijke doelstelling van de zorgorganisatie. Dit moet doorwerken in het dagelijks handelen van betrokkenen.