De Nederlandse ggz is momenteel met vakbonden in gesprek over het tussentijds verhogen van de lonen in de ggz. Ze vinden dat de loonontwikkeling die is afgesproken in 2021 achterblijft bij de actuele ontwikkelingen. Algemene ziekenhuizen spraken in 2022 af dat hun personeel er over een periode van twee jaar 15 procent loon bij krijgt. De ziekenhuizen trokken al eerder tevergeefs aan de bel bij politiek Den Haag.
Bezuinigen voor loonsverhoging
Als Den Haag voor de ggz niet over de brug komt, moet de Groningse ggz-instelling Lentis nog dit jaar circa tien miljoen bezuinigen, stelt Lentis-bestuurder Johan Oostinga tegenover RTV-Noord. Dat is een moeilijke opgave, want Lentis draaide afgelopen jaar 1 miljoen verlies. “We moeten dan kijken of we alle locaties echt open moeten houden, of misschien kunnen we met minder vierkante meters af. We willen natuurlijk niet de zorg afbouwen.”
Te lage tarieven ggz
Los van de komende loonsverhoging staat Lentis sowieso al financieel onder druk, zegt bestuurder Oostinga. Afgelopen jaar is de wijze van ggz-financiering veranderd: het zorgprestatiemodel is ingevoerd. De stelselwijziging pakt volgens hem negatief uit. “De tarieven die vooral zorgverzekeraars betalen zijn te laag. Ze moeten wel bijbetalen, anders gaat Groningen weer door het putje, net als bij de gaswinning.”
Wachtlijsten ggz
Want, stelt Oostinga, juist in Groningen is de problematiek groot. “De wachtlijsten voor ggz-zorg zijn hier de op een na hoogste van Nederland en de gevraagde zorg is vaak ingewikkeld. Bij relatief veel inwoners speelt een stapeling van problemen, zoals armoede, slechte gezondheid en mentale zorgen, mede door de gevolgen van de gaswinning. We hebben daardoor veelal complexe zorg, maar krijgen als ggz allemaal dezelfde tarieven.”
Tekort aan ggz-personeel
Die lage tarieven leiden niet alleen tot financiële problemen, maar vergroten ook nog eens het personeelstekort, zegt Oostinga: “Medewerkers staan onder druk, hebben te weinig tijd en ruimte om hun werk goed te doen. Ze moeten nu de complexe zorg in dezelfde tijdspanne doen als anderen het lichtere werk doen. Het gevolg is dat ze vertrekken. Ze kiezen voor rustiger werk. En dat moet stoppen.”
Voor de Noordelijke ggz-instellingen is het reden om in actie te komen. Oostinga: “We willen met collega-instellingen samen de politiek aanspreken op het maken van die keuzes. Ze moeten ons niet laten zwemmen.”
Het zal bekend zijn dat dit kabinet ( Rutte IV ) geen bijdrage ( buiten de OVA ) geeft aan passende loonontwikkelingen voor oa verpleegkundigen. Dat betekent dat de verzekerde kosten van de zorg op zich moeten stijgen, want rechtvaardige beloning moet. Daarnaast is de werklast voor de beroepsuitoefening IN de zorg te hoog ( onvoldoende instroom, hoog ziekteverzuim, groot verloop ) en dient het zorgaanbod daarop aangepast te worden ( volume/capaciteit verminderen ). Natuurlijk kan iedere instelling ook de interne organisatie rondom/AAN de zorg kritisch beschouwen, maar 15% loonverbetering voor oa verpleegkundigen IN de zorg vraagt om forse maatregelen. Capaciteit (inclusief afbouw overhead) afstoten lijkt echter niet te vermijden.